54 / 421
TBB Dergisi 2015 (118)
Sinan ÇINAR
53
Başvuru konusu idari uyuşmazlık ile ilgili olarak nihai karar ve-
rilmesine rağmen halen hak ihlalinin idari yargı mercilerince gide-
rilmemesi veya yargısal süreç sırasında hak ihlali oluştuğunun ileri
sürülmesi durumunda başvuru süresi içerisinde bireysel başvuruda
bulunulmalıdır.
Çalışmada, öncelikle bireysel başvuru süresi ile ilgili genel ilke ve
açıklamalara yer verilecek, bu kapsamda başvuru süresinin başlangı-
cı, sona ermesi ve hesaplanmasına ilişkin açıklamalar yapılacak, daha
sonra idari yargı mercileri tarafından verilen kararlara karşı bireysel
başvuruda bulunulması durumunda başvuru süresinin ne şekilde he-
saplanacağı hususu, ayrıntılı bir şekilde incelenecektir.
1. BİREYSEL BAŞVURU SÜRESİ
1.1. Genel Olarak Başvuru Süresi
Temel hak ve özgürlüklere saygı, devletin tüm organlarının ana-
yasal ödevi olup, bu ödevin ihmal edilmesi nedeniyle ortaya çıkan hak
ihlallerinin düzeltilmesi idari ve yargısal makamların görevidir. Te-
mel hak ve özgürlüklerin ihlal edildiği iddialarının öncelikle derece
mahkemeleri önünde ileri sürülmesi, bu makamlar tarafından değer-
lendirilmesi ve bir çözüme kavuşturulması esastır.
6
Başvurucular tarafından, zorunlu kanun yolları tüketildikten
sonra, yasal süresi içerisinde Anayasa Mahkemesine bireysel başvu-
ruda bulunulması gerekmektedir. Nitekim bireysel başvurunun kabul
edilebilirlik şartlarından biri de başvuru süresidir.
Bireysel başvuru sistemi, 23/9/2012 tarihinden itibaren uygulanma-
ya başlamış olup,
7
bu tarihten sonra kesinleşen nihai karar veya işlemlere
karşı yapılacak bireysel başvurular, belli bir süre ile sınırlandırılmıştır.
6
AYM kararı, Başvuru No: 2013/1205, 17/9/2013, § 29.
7
Anayasa Mahkemesi konu ile ilgili olarak vermiş olduğu bir kararda, Mahkeme-
nin yetkisinin zaman bakımından sınırlandırılması gerekliliğine vurgu yapmıştır.
Kararda;
“…Anayasa Mahkemesi, 23/9/2012 tarihinden sonra kesinleşen nihai işlem ve
kararlar aleyhine yapılacak bireysel başvuruları inceler. Dolayısıyla Mahkeme’nin
zaman bakımından yetkisi ancak bu tarihten sonra kesinleşen nihai işlem ve ka-
rarlar aleyhine yapılan bireysel başvurularla sınırlıdır. Kamu düzenine ilişkin bu
düzenleme karşısında, anılan tarihten önce kesinleşmiş nihaî işlem ve kararları da
içerecek şekilde yetki kapsamının genişletilmesi mümkün değildir.” gerekçesine
yer verilmiştir. AYM kararı, Başvuru No:2012/832, 12/2/2013, § 14.