56 / 421
TBB Dergisi 2015 (118)
Sinan ÇINAR
55
İspanya’da üç ay, Avusturya’da altı hafta, Macaristan’da ve
Slovenya’da altmış gün olarak belirlenen başvuru süresi; Almanya’da,
mahkeme kararı veya idari işlem nedeniyle yapılacak başvurularda
bir ay, yasa maddesi nedeniyle yapılacak başvurularda ise bir yıl ola-
rak belirlenmiştir.
14
1.3.Bireysel Başvuru Süresinin Amacı
Bireysel başvuru, süre koşuluna bağlanmıştır. Başvuruların belli
bir süre içerisinde yapılmasının kurala bağlanması sonucu, yargı ka-
rarlarının kesinliği ve hukuk güvenliği ilkelerinin korunduğu söyle-
nebilir.
15
6216 sayılı Kanun’un gerekçesinde bireysel başvurunun belirli bir
süre ile sınırlandırılmasının gerekçesi şu şekilde açıklanmıştır.
“
Bireysel başvurunun kişisel ve güncel bir temel hak ihlalinin ortadan
kaldırılmasına yönelik bir anayasal kurum olması, başvuruların belli bir süre-
de yapılmasını zorunlu kılmaktadır. Bireysel başvurunun gerçek bir güvence
teşkil edebilmesi, ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılabilir nitelikte olma-
sıyla yakından ilintilidir. Bu nedenle başvurunun, kanun yollarını tüketen
nihai işlemin başvurucuya tebliğ edildiği tarihten veya kanun yolu öngörül-
memişse ihlalin öğrenildiği tarihten başlayarak otuz gün içinde yapılması ön-
görülmüştür.”
Başvuru süresi ile bireysel başvuruların Anayasa Mahkemesince
incelenmesinin süre yönünden sınırları belirlenerek ihlal konusu te-
mel hak ve hürriyetlerin hangi süreler içerisinde incelenebileceği açık-
lığa kavuşturulmuştur. Bu durum, ayrıca ihlal iddialarının kamu veya
bireyler yönünden uzun süre belirsizlik içinde kalması yönündeki sa-
kıncaları ortadan kaldırmaktadır.
16
14
Ayrıntılı bilgi için bakınızÖzcanÖzbey, TürkHukukundaAnayasaMahkemesi’ne
Bireysel Başvuru Hakkı, Adalet Yayınevi, Genişletilmiş 2. Baskı, Ankara 2013,
s.335-337, Ebru Karaman, Karşılaştırmalı Anayasa Yargısında Bireysel Başvuru
Yolu, XII Levha Yayınları, İstanbul 2013, s.234-236, Atilla Nalbant, “Avrupa İnsan
Hakları Sözleşmesi Hukuku ve Anayasal Bireysel Başvuru”, AİHM ve Türkiye-
II Uluslar arası Sempozyum, Türkiye Adalet Akademisi Yayınları, Ankara 2010,
s.235-236.
15
Musa Sağlam, “Bireylerin Anayasa Mahkemesine Başvurusu (Bir Reform Öneri-
si)”,
Türkiye Barolar Birliği Dergisi,
Eylül-Ekim 2005, Sayı:60, s.160.
16
Atilla Nalbant, a.g.m., s.235-236.