59 / 421
İdari Yargı Mercilerince Verilen Kararlara Karşı Yapılan Bireysel Başvurularda Başvuru Süresi
58
Başvurunun süresinde olmadığı hususunun; ön inceleme aşama-
sı geçtikten ancak nihai karar verilmeden önce herhangi bir aşamada
Anayasa Mahkemesi’nce re’sen tespit edilmesi durumunda da, komis-
yon veya bölüm tarafından süreaşımı nedeniyle kabul edilemezlik ka-
rarı verilebilir. Bu hususun, Adalet Bakanlığı görüşünde belirtilmesi
zorunluluğu yoktur. Ancak başvurunun süresinde olup olmadığı konu-
su, başvurucu ve Adalet Bakanlığı arasında tartışmalı ise başvurunun
süresinde yapılmadığı hususunun Bakanlık tarafından ispatı gerekir.
Kural olarak işlemeye başlayan sürenin durması veya kesilmesi
söz konusu değildir. Ancak mazerete dayalı başvurularda başvuru sü-
resinin durması söz konusu olup bu husus daha sonra ayrıntılı olarak
irdelenecektir.
Bireysel başvuruda bulunabilmek için, etkili ve mevcut başvuru
yollarının tüketilmesi ve süresi içinde başvuru yapılması gerekir. Etki-
siz olan bir başvuru yolunun tüketilmesi için geçirilen zaman, bireysel
başvuru süresini durdurmayacaktır. Başvurucunun, şikâyetine ilişkin
etkin bir çözüm sunma yetkisi veya ehliyeti olmayan, süreci uzatacak
nitelikte veya yararsız kurum ya da organlara yapılan başvuru, işle-
meye başlayan başvuru süresini etkilemez.
Bu bağlamda, bireysel başvuruda bulunulmadan önce Cumhur-
başkanlığı, Adalet Bakanlığı, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu,
İnsan Hakları Kurumu, Kamu Denetçiliği Kurumu,
26
TBMM Dilekçe
26
29/06/2012 tarih ve 28338 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren
6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu’nun 1. maddesinde kurumun ama-
cı, kamu hizmetlerinin işleyişinde bağımsız ve etkin bir şikâyet mekanizması oluş-
turmak suretiyle, idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını;
insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk
yönlerinden incelemek, araştırmak ve önerilerde bulunmak olarak belirtilmiş ve
kurum kararlarının yargısal nitelikte olmadığı vurgulanmıştır.
Aynı Kanun’un 17. maddesinin (4) numaralı fıkrasında, kural olarak kuruma
başvuruda bulunulabilmesi için, 2577 sayılı Kanun’da öngörülen idari başvuru
yolları ile özel kanunlarda yer alan zorunlu idari başvuru yollarının tüketilmesi
gerektiği vurgulanmış, (8) numaralı fıkrasında ise dava açma süresi içinde yapılan
başvurunun, idari yargıda işlemeye başlamış olan dava açma süresini durduraca-
ğı belirtilmiştir.
Kamu Denetçiliği Kurumu’na başvurunun, sadece idari yargıda dava açma süre-
sini durdurduğu ve kurum kararlarının öneri niteliğinde olduğu hususları birlik-
te değerlendirildiğinde, idari yargı mercilerince verilen kararlara karşı kuruma
başvuru yapılmasının işlemeye başlayan bireysel başvuru süresini etkilemeyeceği
düşünülmektedir.