132 / 617
TÜRK ANAYASA MAHKEMESİ’NİN
YÜRÜRLÜĞÜ DURDURMA KARARLARININ
HUKUKİ NİTELİĞİ
LEGAL NATURE OF THE TURKISH CONSTITUTIONAL
COURT DECISION OF FORCE STOP
Fatih DEMİRCAN
*
Özet:
Yürürlüğü durdurma kararları bu makalede birçok açıdan
incelenmiştir.
Anayasa Mahkemesi mevzuatımız açısından yürürlüğü durdur-
ma kararı veremez.
Uygulamada, Anayasa Mahkemesi yetkisiz olmasına rağmen 21
Ekim 1993 tarihinden itibaren yürürlüğü durdurma kararı vermektedir.
Bazı Anayasa hukukçuları Anayasa Mahkemesinin yürürlüğü
durdurma kararı verebileceğini savunurken bazıları ise Anayasa
Mahkemesinin yürürlüğü durdurma kararı veremeyeceğini savun-
maktadır. Buna mukabil bazı Anayasa hukukçuları, Anayasa Mahke-
mesinin yetkisiz olduğundan yürürlüğü durdurma kararı veremeye-
ceğini ama buna rağmen vermesi gerektiğini belirtmişlerdir.
Amerika, Almanya, Belçika, İspanya ve Portekiz’de yürürlüğü
durdurma kararı verilebilmektedir. Fransa’da ise Anayasa değişik-
likleri önce Anayasa Konseyinin denetiminden geçmektedir. Eski
Yugoslavya’da yürürlüğü durdurma kararı değil yürütmeyi durdurma
kararı verilebilmektedir. Bu ülkelerde yürürlüğü durdurma kararları
genellikle “Uygulanması halinde sonradan giderilmesi güç zararların
ortaya çıkması ve Anayasaya açıkça aykırılık oluşturması şartlarının
birlikte gerçekleşmesi” sebebiyle verilebilmektedir.
Sonuç olarak Türk Anayasa Mahkemesine yürürlüğü durdurma
kararı verebilme yetkisinin özel ve net durumlar sebebiyle verilmesi
yerindedir. Bu özel ve net durumların sınırlarının da anlaşılır bir şekil-
de iyi çizilmesi, istisnalarının belirtilmesi gerekmektedir.
Anahtar Kelimeler:
Anayasa Mahkemesi, Yürürlüğü Durdurma,
Yürütmeyi Durdurma, 1982 Anayasası, Uygulamayı Durdurma, Ön-
lem, İptal.
Abstract:
The decision of force to stop are examined in many
ways in this article.
The Constitutional Court cannot stop any law that came into
force in terms of our legislation; there is no clear rule authorizing
the Constitutional Court.
*
Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yüksek Lisans Öğrencisi