TBB Dergisi 120.Sayı

128 / 617

TBB Dergisi 2015 (120) Peri URAN 127
rek kamuoyunun oluşmasında etkili olacak, hem de siyasal iktidarı sü-
rekli gözetleyerek ve eleştirerek özgürlükleri koruma altına alacaktır.
Anayasa Mahkemesi’nin basın özgürlüğünün demokrasi için
önemini vurguladığı değerlendirmesi dikkate değerdir. Mahkeme’ye
göre: “Basın özgürlüğü düşüncenin iletilmesini ve dolaşımını gerçekleştirerek
bireyin ve toplumun bilgilenmesini sağlar. Çoğunluğa muhalif olanlar da dahil
olmak üzere düşüncelerin her türlü araçla açıklanabilmesi, açıklanan düşünce-
ye paydaş sağlanabilmesi, düşünceyi gerçekleştirme konusunda ilgililerin ikna
edilebilmesi çoğulcu demokratik düzenin gereklerindendir. Bu itibarla düşün-
ceyi açıklama ve yayma özgürlüğü ile basın özgürlüğü demokrasinin işleyişi
için yaşamsal önemdedir……… Demokratik bir sistemde, devletin eylem ve
işlemlerinin, adli ve idari yetkililerin olduğu kadar, basının ve aynı zamanda
kamuoyunun da denetimi altında bulunması gerekmektedir. Yazılı, işitsel veya
görsel basın kamu gücünü kullanan organların siyasi kararlarını, eylemlerini
ve ihmallerini sıkı bir denetime tabi tutarak ve vatandaşların karar alma süreç-
lerine katılımını kolaylaştırarak demokrasinin sağlıklı bir şekilde işlemesini ve
bireylerin kendilerini gerçekleştirmelerini güvence altına almaktadır.113
Basının görevini özgürce yerine getirmesi “kamu yararı” kavra-
mının hayata geçirilmesi ile doğru orantılıdır. Bu özgürlük önündeki
her türlü engel, kamu yararının gerçekleştirilmesini de engelleyecek-
tir. Ülkelerin basın özgürlügünü inceleyen Freedom House’un 2014
tarihli raporunda yer alan Türkiye’ye ilişkin değerlendirme oldukça
çarpıcıdır. Söz konusu raporda Türkiye’nin son 15 yıldır ilk kez “kıs-
men özgür ülkeler” kategorisinden “özgür olmayan ülkeler” katego-
risine düstüğü gözlemlenmektedir.114 Bu istatistiksel sonucu etkileyen
en olumsuz gelişmenin ülkemizde özellikle 2013 yılı sonunda çok sa-
yıda gazetecinin tutuklanması olduğu ileri sürülebilir.115 Gazetecileri
Koruma Komitesi’nin “2013 yılında hapiste olan gazeteciler” Raporu
bu değerlendirmeyi doğrulamaktadır.116 Ülkemizde basın özgürlüğü
113 İlhan Cihaner Kararı,
Content/2deec20e-e2b8-43b6-80b4-8faf5fea1515?wordsOnly=False, paragraf 56,
57.
114 Karin Deutsch Karlekar & Jennifer Dunham, “Press Freedom in 2013: Media
Freedom Hits Decade Low”, Freedom of the Press 2014, https: //www.
FOTP_2014.pdf, s.22-24
115 Reporters Without Borders, “RSF 2014 Dünya Basın Özgürlüğü Sıralaması” http:
/
116 Committee to Protect Journalists, “Turkish Press Face Arrests, Harassment” https: