TBB Dergisi 120.Sayı

İnsan Onuru Kavramı ve Koruma Tedbirleri Bağlamında Temel Bir İlke Olarak İnsan...

170

Belki de bu sebeple insan onuru kavramı, Birleşmiş Milletler Ant-

laşması; Kişisel ve Siyasal Haklar Uluslararası Sözleşmesi; Ekonomik,

Sosyal ve Kültürel İlişkin Uluslararası Sözleşme; Avrupa İnsan Hak-

ları Sözleşmesi ve Avrupa Temel Haklar Şartı gibi önemli uluslararası

belgelerin de önemle yer verdikleri bir kavramdır.

Koruma tedbirleri ise ceza muhakemesinin yapılmasını ve bunun

sonucunda verilecek kararın yerine getirilmesini ve muhakeme gider-

lerinin karşılanmasını sağlamak amacıyla verilen ve hükümden önce

temel hak ve özgürlüklere müdahale etmeyi gerektiren yasal çareler

olarak tanımlanmaktadır.

Koruma tedbirleri, adil yargılanmanın önemli bir bölümünü kap-

samaktadır. Özellikle kişilerin hak ve özgürlüklerini sınırlama olası-

lığı sebebiyle koruma tedbirleri, hem anayasal hakların hem de insan

haklarının korunması ile doğrudan ilişkili önlemlerdir. Bu sebeple bu

tedbirlerin uygulanması bakımından insan onurunun korunması bü-

yük önem arz etmektedir.

Bu bakımdan, ceza hukukunun yaptırımlarını oluşturan cezala-

rın ve güvenlik tedbirlerinin uygulanması sırasında temel hak ve öz-

gürlükler hukuka uygun olarak sınırlandırılırken dahi insan onuru

kavramı ihlal edilmemelidir. Bu temenninin ceza ve ceza muhakemesi

uygulamalarına yansımasının sağlanması, uygulanan suç politikası

ile doğrudan alakalıdır.

Suç politikasının merkezine bireyin değil devletin koyulması ha-

linde kişi hak ve özgürlükleri zaman zaman ihlal edilebilmektedir.

Birey-devlet ilişkisi temelinde otoriter devlet ideolojisinin, bireylerin

karşısına ceza yasalarını koyması ise devlet ve bireysel özgürlükler ko-

nusunu tartışmalı hale getirebilmektedir.

Bu sebeple koruma tedbirleriyle ilgili uygulanacak suç politikaları

çerçevesinde oluşturulacak pozitif düzenlemelerin hümanizm ve de-

mokrasi gibi temel ilkelere dayanmaları, insan onurunun korunması

noktasında büyük önem arz etmektedir.

Çağdaş toplumda birey için belki de en önemli varlık özgürlüktür.

Hâlbuki insanlar tarihten günümüze hep özgürlüklerini kaybederek

gelmişlerdir.

Çünkü özgürlük, sınırsız olarak değil, toplumsal sınır-

Toplumsal yaşam sürecinde insanlar, birlikte yaşamanın zorunlu bir sonucu ola-