407 / 617
Ceza Muhakemesinde Delil Kavramı ve Kovuşturma Sürecinde Hâkimlerin Delil Algısı
406
lar oluşmadığı takdirde eksik hazırlanan iddianameler mutlaka iade
edilmeli.” diyerek iddianamenin kabulü için belli standartlar olması
gerektiği üzerinde durmaktadırlar.
Diğer bir görüş ise başlangıçta soruşturma evresinde delil topla-
nırken lehte ve aleyhte delil ayırımı yapmanın doğru olamadığı, ilgisi
olabilecek her türlü delilin toplanması ve lehe veya aleyhe ayırımının
iddianame hazırlanırken yapılması gerektiği, ayrıca soruşturmanın
kamu adına yapılması nedeniyle de böyle bir ayırım yapmaya gerek
olmadığı yönündedir.
Soruşturma evresinde hazırlanan iddianamelerdeki eksikliklerle
ilgili olarak görüşülen hâkimlerimizin çoğunluğunun ortak görüşü
iddianamelerin eksik hazırlandığı, lehte delillerin toplanmasında so-
runlar olduğu yönündedir. Bu eksikliklerin sebeplerini ise:
Özellikle büyük şehirlerde Cumhuriyet savcılarımızın ve onların
yardımcısı pozisyonundaki kolluk birimlerinin üzerindeki iş yükü-
nün fazlalığı,
Savcıların adliyelerdeki idarî faaliyetleri,
Savcılarımızın soruşturma evresinde aleyhte delilleri toplamadaki
göstermiş oldukları hassasiyeti, lehte olan delilleri toplarken göster-
memeleri,
Savcıların ve onlara yardımcı olarak çalışan kolluk birimlerinin
çalışma alışkanlıkları,
Soruşturmayı yapanın eğitim ve tecrübe eksikliği,
Savcılarımızdaki delil değerlendirilmesinin mahkemelere ait ol-
duğu düşüncesi,
Bir an önce yargılamanın başlatılması düşüncesi,
Meydana gelen somut olayda delil elde konusunda yaşanan sıkın-
tılar olarak sıralamaktadırlar.
İddianamelerdeki eksikliklerin giderilmesi ile ilgili olarak görüşü-
len hâkimlerin önerileri şöyledir:
Yasadışı uyuşturucu ticareti, cinayet, mali suçlar, cinsel suçlar, vb.
birçok suç için ortak bir prosedür belirlenerek, bu tip olaylarda, Cum-
huriyet savcılığının ve kolluğun mutlaka toplaması gereken deliller
belirlenmeli ve delil toplanmasında standart geliştirilmelidir,