TBB Dergisi 120.Sayı

TBB Dergisi 2015 (120)

Kumru KILIÇOĞLU YILMAZ

455

iyi niyetli olup olmamasıdır. Yoksa işlemi yapan rızaya muhtaç eşin

iyiniyetli olup olmaması önem taşımaz.

Rızasına başvurulan eş, haklı bir neden olmaksızın bu rızayı ver-

mediği takdirde, aile konutunda rızaya ilişkin 194. maddenin ikinci

fıkrasında (İMK md.169

) olduğu gibi, yargıca başvurmak olanaklı-

dır. Mahkeme, bu rızanın verilmemesinin haklı bir nedeni olmadığına

karar verirse, hak sahibi eşe bu işlemi yapma yetkisi verebilecek, tapu-

da yapılması gereken bir işlem söz konusu olduğunda, tapuya verilen

şerh varsa tapu idaresine de gereken yazı yazılabilecektir.

Maddenin üçüncü fıkrası, taşınmazlarla ilgili olarak özel bir ön-

lem (tedbir) hükmü getirmiştir. Buna göre, hak sahibi olan eşin ta-

şınmaz üzerinde tasarruflarda bulunma yetkisi, diğer eşin rızasına

bağlandığında, bu husus tapu kütüğüne şerh ettirilebilecektir. Burada,

TMK. md.1009 hükmünde yer alan “kanunlarda açıkça öngörülen di-

ğer hakların şerhi” söz konusudur. Maddenin üçüncü fıkrasında ge-

tirilen hüküm, sadece taşınmazlarla ilgilidir. Davacı eş, davalının ya-

pacağı işlemlerin kendi rızasına bağlı tutulmasını bir taşınmazla ilgili

olarak talep etmişse, bu hüküm gereğince mahkeme taşınmazın tapu

kaydında tasarruf yetkisini sınırlandıran bir şerh verebilecektir. Şerh,

tasarruf yetkisi sınırlanan eşin, diğer eşin rızasını almadan o taşınmaz

üzerinde üçüncü kişilerle geçerli bir tasarruf işlemi yapmasına engel

olma amacını gütmektedir.

Ancak, maddede taşınmazın tapu kütü-

ğüne bu şerhin verilmesi “tasarruf yetkisini kaldırma” yönünde karar

verilmesi koşuluna bağlanmıştır. O halde, maddenin üçüncü fıkrası

bir tedbir hükmü değildir. Davanın açılması üzerine taşınmazın tapu

kaydına bir tedbir konulacaksa, bu konuda HMK. md.389 vd.’daki

genel tedbir hükümleri uygulanabileceği gibi, boşanma veya ayrılık

davasının söz konusu olduğu hallerde TMK. md.169’daki özel tedbir

hükümleri de uygulanabilir. Taşınmaz, eşlerin paylı mülkiyetinde ise,

katılma rejiminde mahkemenin böyle bir tedbire ya da TMK md.199

f.III hükmü gereğince tapu kaydına şerh verilmesine karar vermesi ge-

rekmez. Zira, eşlerin paylı mülkiyetindeki taşınmazda bir eşin diğeri-

nin rızası olmadan payı üzerinde tasarrufta bulunması, zaten TMK.

md.223

gereğince geçersiz olacaktır. Ancak eşler arasında katılma

Hasenböhler, Erste Lieferung, Art. 168, Nr. 9. (Kılıçoğlu, Aile, s.277’den naklen)

Akartepe, s.181