451 / 617
Evlilik Birliğinin Korunması
450
ğince, diğer eşin edinilmiş mallara katılma rejiminden doğan katılma
alacağını kaçırma kastına dayalı ise TMK. md.229 b.2 hükmü gereğin-
ce iptal değil, bu tasarrufların mal rejiminin tasfiyesinde yapılmamış
gibi hesaba katılarak diğer eşe katılma alacağı verilmesi sonucunu do-
ğurur.
O halde, TMK. md.199 tasarruf tehlikesine karşı uygulanabilen
bir hüküm olup, tasarruf yapılmış ise, yukarıdaki hukuksal çözüm-
ler düşünülebilir. Örneğin; boşanma sebeplerinden birine dayanarak
boşanmayı planlayan bir eş, tek tek üzerindeki taşınmazları, motor-
lu araçları, hisse senetlerini elden çıkarmış ya da kalanlarını çıkarma
hazırlığına girişmiştir. Elden çıkartılanlar için TMK. md.199 hükmü
uygulanamaz. Buna karşılık elden çıkarmayı planladığı diğer malvar-
lıkları için, TMK. md.199 hükmü uygulanabilecektir.
cc) Ailenin Ekonomik Varlığının veya Eşin Mali Yükümlülüğünün Yeri-
ne Getirmesinin Tehlikede Olması
Yukarıda ifade ettiğimiz gibi, TMK. md.199 hükmü, ailenin ko-
runmasını amaçlayan hükümlerden birisidir. Burada, ailenin ekono-
mik ve mali geleceğinin ve eşlerin diğerinden olan mali haklarının
korunması söz konusudur.
Ortada hiçbir sebep, tehlike ve ekonomik gelecek endişesi yok
iken, bu madde hükmünün uygulanması mümkün değildir. Bu hü-
küm, maddede öngörülen iki halden birinin varlığı halinde uygulana-
bilir. Burada tekrar ifade etmek gerekir ki, tüm mal rejimlerinde asıl
olan eşlerden her birinin malvarlıkları üzerinde tasarruf, idare ve yö-
netim yetkisine sahip olmasıdır. Nitekim, bu nedenle edinilmiş malla-
ra katılma rejimiyle ilgili TMK. md.223
“Her eş, yasal sınırlar içerisinde
kişisel malları ile edinilmiş mallarını yönetme, bunlardan yararlanma ve bun-
lar üzerinde tasarrufta bulunma hakkına sahiptir.”
düzenlemesi mevcuttur.
Bunun sonucu olarak, TMK. md.199 hükmü, ortada malvarlığı
üzerinde hak sahibi olan eşin, diğerinin ve çocuklarının ekonomik ge-
leceklerini tehlikeye sokan bir eylem ve davranışı yok iken uygulana-
cak olursa, TMK. md.223 hükmü ihlal edilmiş olacaktır. TMK. md.199,
eşlerin hukuksal işlem özgürlüğünün kanunda öngörülen istisnaların-
dan birisidir. Unutmamak gerekir ki “istisnalar gelişigüzel uygulanır-
sa kural haline, kural ise istisna haline gelecektir.”