dergi-121

Gümrük İşlemlerine Tabi Tutmadan Ülkeye Eşya Sokma Suçu Üzerine Bir İnceleme

134

muaf olan eşyanın gümrük kapılarından gümrük işlemlerine tabi tut-

madan veya gümrük kapıları dışında yurda sokulması halinde Güm-

rük Kanununun 239. maddesinde düzenlenen kabahat oluşacaktır.

Söz konusu suçun oluşabilmesi açısından önem arz eden bir di-

ğer hal ise, kaçakçılığa konu edilen eşyanın ithalinin yasak olmaması

gerekmektedir. Keza, ithali yasak bir eşyanın yurda sokulması 5607

sayılı KMK’ nın 3. maddesinin 7. fıkrasında düzenlenen “

ithali yasak

eşyayı yurda sokma

” suçu kapsamında kalacaktır.

İlgili suç açısından bir hususun daha vurgulanması gerekmektedir.

Suçun işlenmesi, hareketin yöneldiği konu üzerinde zarara veya teh-

likeye neden olabilir. Nitekim suçun konusunun, hareketten etkileniş

tarzına göre suçlar zarar ve tehlike suçları olmak üzere ikili bir ayrıma

tabi tutulmuşlardır.

Bu husustan hareketle, konu üzerinde bir zarar

meydana gelmesi halinde zarar suçlarından; konunun, zarar meydana

gelmesi tehdidi ile karşı karşıya bırakılması halinde ise tehlike suçla-

rından bahsedilecektir. İnceleme konusu suç açısından, eşyanın güm-

rük işlemlerine tabi tutulmadan ülkeye sokulması halinde, devletin

gümrük vergileri bakımından bir zarara uğradığı ve söz konusu suçun

da zarar suçu olduğu söylenebilir. Ancak, ülkeye gümrük işlemine tabi

tutulmadan, diğer bir deyişle devletin kontrolü dışında giren malın iç

piyasa üzerinde yapacağı olumsuz etkinin daha zarar ortaya çıkmadan

cezalandırıldığını ifade etmek gerekir. Kanaatimce, kaçağa konu eşya-

nın iç piyasa üzerinde meydana getireceği zarar meydana gelmeden

yalnızca oluşabilecek zararı önlemek adına yaptırım altına alınan bu

suç ayrıca soyut bir tehlike suçu olarak da ele alınmalıdır.

6455 sayılı Kanun’la değişik 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 239. maddesi: “İt-

halat veya ihracat vergilerinden muaf eşyayı 33 üncü madde hükümleri gereğince

belirlenen gümrük kapıları dışında başka yerlerden izinsiz olarak ithal veya ihraç

veya bunlara teşebbüs edenlerle, bu tür eşyayı gümrük işlemlerini yaptırmaksızın

yurda sokanlar veya çıkaranlar ile buna teşebbüs edenlerden, söz konusu eşya-

nın ithalata konu olması halinde, CIF değerinin, ihracata konu olması halinde ise

FOB değerinin onda biri oranında para cezası alınır.” şeklinde düzenlenmiştir.

Bu cihetle ithalat vergisinden muaf olan eşyanın Gümrük Kanununda öngörülen

( m.33) usullere uygun olmadan yurda sokulması halinde söz konusu uygulana-

caktır. Hükümde para cezasının idari nitelikte olduğu belirtilmemiştir. Ancak bu

husus hükmün kabahat olarak düzenlendiği gerçeğini ortadan kaldırmayacaktır.

Artuk/Gökcen/Yenidünya, s. 311, Nur Centel/Hamide Zafer/Özlem Çakmut,

Türk Ceza Hukukuna Giriş, 7. Bası, İstanbul, 2011, s. 222.

Bir suçun hem zarar suçu hem de tehlike suçu niteliği taşıyabileceği görüşü için

bkz. İzzet Özgenç, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Gözden geçirilmiş ve