dergi-121

TBB Dergisi 2015 (121)

Ezgi EDİBOĞLU

271

istasyonlarına asılan bildiriler, vatandaşları ilgilendiren konularda

onları bilgilendirme şekillerinden biridir. Uluslararası alanda, 1969

yılında kurulan Milletlerarası Çevre Hukuku Konseyi (Internatio-

nal Council of Environmental Law) bilgiye erişimi sağlama amacıyla

oluşturulmuştur.

4. 2. Katılma Hakkı

Katılma hakkı, vatandaşların pasif olarak değil; aktif olarak yöne-

time katılmalarını sağlayan haktır. Sadece oy verip yönetimi idareye

bırakmak pasif bir tutumdur. Bu hakkı kullanarak yönetim sürecine

katılmak, ekosisteme karşı yapılabilecek ihlalleri önlemede çok etkin

bir yol olacaktır. Fakat bu hakkın uygulanabilmesi için öncelikle ülke-

de demokratik bir ortam ve çevre bilinci olmalıdır.

Ülkemizde katılma hakları siyasi haklar bazında tanınmışsa da

mahalli idarelere, kamu kurum ve kuruluşları gibi daha yerel veya

ulaşılabilir yapılara katılım öngörülmelidir. Örneğin; çevre etki değer-

lendirme sürecine vatandaşların görüşlerini alma anlamında katılımı

sağlanmıştır. Uygulamada yeterli verim alınamasa da katılım hakları

anlamında önemli bir gelişmedir. Buna benzer örnekler arttırılmalı ve

halkın katılımı sağlanmalıdır.

Dünyada tepki gösterme, birlikte hazırlık çalışması, danışma, ka-

rara katılma, çevre yönetimine katılma örnekleri görülen bu hak, ülke-

mizde daha çok bilgi alıp verme ve görüş bildirme şeklinde uygulan-

maktadır. Mevzuatımızda katılma hakkı konusunda büyük eksikler

vardır hatta neredeyse bu hak söz konusu değildir. Bilgi edinme hakkı

kapsamında belirtilen Aarhus Sözleşmesinin kabulü ile bu hak ulus-

lararası standartlarda mevzuatımıza girebilir. İşbu uluslararası sözleş-

menin kabulü önemli bir husustur.

4.3 Başvuru Hakkı/ Dava Hakkı

Anayasa’nın 36. maddesi, hakları ihlal edilen herkesin yetkili ma-

kamlara başvurusunu güvence altına almıştır ayrıca yine m.74 gereği

vatandaşlar dilek ve şikâyetleri için yetkili makamlara başvurabilir-

ler. Söz konusu başvuru yolu idari başvuru olabileceği gibi yargısal

başvuru şeklinde de olabilir; başvuru hakkı, başvuru yoluyla usuli