274 / 473
TBB Dergisi 2015 (121)
Ezgi EDİBOĞLU
273
rumda ise önleyici değil tazmin edici bir yaklaşım söz konusu olacak
ve ekosistem bir hak süjesi olarak değil; bir mal olarak uyuşmazlığa
konu olacaktır. Zira statüleri gereği, devletin idaresi altında olan eko-
sistemler (ormanlar, göller, meralar vb. ) için bu yola başvurulamaya-
caktır.
5- MAHALLİ İDARELERİN ROLÜ
Bu hakların dışında, mahalli idarelerden biri olan belediyelerin,
ekosistem haklarını korumadaki rolünü ayrıca açıklamak istiyorum.
Bu konu vatandaş olarak herkesi ilgilendirmektedir çünkü mahalli
idareler yaşam alanlarımızla en sıkı ilişkili idarelerdir.
Alt yapı hizmetleri, yeşil alanlar, gürültü ve hava kirliliğiyle mü-
cadele, çöp ve katı atıkların toplanması gibi sorumluluklar mahalli
idarelerindir. Bu idarelerin çevre korumadaki bu gibi görev ve yetkile-
ri idari kolluk hizmeti olarak değerlendirilir. Son dönemlerde beledi-
yelerin çevresel konularda yetkileri arttırılmıştır çünkü şehirleşmeyle
birlikte çevre sorunları artmaktadır. Örneğin; Belediye Kanunu ile be-
lediyelere yasak koyma ve bu yasaklara uymayanlara idari para cezası
verme gibi çevreyi düzenleme imkânı verebilecek haklar tanınmıştır.
Belediyelerin çevre düzeni planı, nazım imar planı yapma, ön izin
verebilme, yasak koyma, idari para cezası verebilme şeklindeki yet-
ki ve sorumlulukları dışında da ekolojik hukukla ilişkisi kurulabilir.
Belediyelerin yetki alanları içinde bulunan ekosistemleri koruyacak
düzenlemeler yapması ve halkın görüş ve şikâyetlerini dikkate alması
gerekir. Örneğin; bir vatandaşın evinin önündeki dere kirlendiğinde
belediyeye gidip bu durumu bildirmesi halinde, belediye kendi yetki
ve sorumluluğu altında bulunan dere için hemen sorumluları bulma-
ya ve dere ekosistemini bozulmadan kurtarmaya çalışmalıdır. Bir dere
için yargı yolu çok uzak bir ihtimalken; belediyeye gitmek herkes için
ulaşılabilir ve kolaydır. Belediyelerin çevreyi sahiplenmesi ve bunu
düzenleyecek mekanizmalar geliştirmesi halinde birçok küçük eko-
sistem korunacaktır.
Yaşadığımız yüzyılda kentleşme çok ileri safhadadır ve bu du-
rum çevresel sorunlar doğurmaktadır. Aynı zamanda halk bilgi alma,
katılma ve başvuru haklarından henüz çok habersiz ve siyasi ortam