337 / 473
Kredi Kartlarında Yıllık Ücret Alınmasına İlişkin Hususlar
336
önemli ölçüde azaltmaktadır. İlk akla gelen devletin organlarının veya
tüketici örgütlerinin bu bilgiyi toplaması ve bedelsiz olarak topluma
duyurmasıdır.
Peki bilgi eksikliğinin bulunduğu varsayımı altında, bir başka
yöntem olarak Kanun Koyucunun bankaların belirlediği kredi kartı
aidatları konusunda yetki kullanması, bunları sınırlaması veya kart
aidatı olmayan bir kart çıkarma şartı getirmesinde haklı bir gerekçe
bulunmakta mıdır?
Öncelikle fiyatın hukuken kontrol edilmesi son derece risklidir.
Fiyat denetimini diğer sözleşme koşullarının denetimine nazaran özel
kılan bir nokta vardır: Fiyat, liberal ekonomilerde kaynak tahsisinde
sinyal vazifesi görür. Değişen ekonomik unsurlar (arz, talep, ürün
kalitesi, sözleşme şartları vs.) fiyatı etkiler ve fiyat bu değişikliklere
göre piyasada yeni bir denge noktasının oluşmasını sağlar. Bu para-
metrenin dışarıdan kontrolünde ise; fiyat, ekonomik unsurlardaki de-
ğişikliklere tepki veremez hale gelir. Kontrol edilen fiyat, düzenleyici
işlevini yitirerek ekonomik etkinsizlik yaratabilir. Bu açıdan serbest
piyasa ekonomisi kurallarının egemen olduğu bir ortamda ilke, fiya-
tın ve edimler arası dengenin piyasa tarafından saptanması öncelikli
olmalıdır. Fiyat kontrolünü yargı organlarının yapacağı ve esasen bu
hususun ekonomiyi ilgilendiren yönünün de olduğu göz önüne alındı-
ğında, hukuk kuralları ile fiyat denetiminin riski daha açık bir şekilde
görülebilir.
Bununla birlikte hukuki müdahalelerin maliyetleri bulunmak-
tadır. Hukuki müdahale, hukukun sosyal refahı artırması, diğer bir
deyişle piyasa aksaklığının yol açtığı refah kaybının, müdahalenin
maliyetinden fazla olması halinde anlam taşır. Bu mantıkla hukukun
piyasaya müdahalesi her zaman asgari düzeyden başlamalıdır. Sınırlı
bir müdahale ile aksaklık giderilebiliyorsa müdahale yeterli görülme-
lidir. Piyasa işleyişini kolaylaştıran düzenlemelerin özelliği, sözleşme
içeriğine müdahale etmeksizin, piyasanın etkin bir şekilde işlemesi
için gerekli alt yapı koşullarını sağlamalarıdır. Kaynaklar üzerinde
hakların tahsisi, bunların serbestçe tedavül etmesi için sözleşmesel
menfaatlerin güvence altına alınması ve hakların icrasının mümkün
kılınması, rekabetçi ortamın teşviki, piyasaya giriş engellerinin azal-
tılması, dışsallıkları içselleştiren kurumsal yapıların oluşturulması
ve taraflar arasındaki bilgi akışının teminini sağlayan ve dolayısıyla