123 / 473
Bilgi Edinme Hakkının Sınırları ve Devlet Sırrı
122
8. Ticarî Sır
Ticari sır; üçüncü şahıslardan gizli tutulan ve diğer kuruluşlar
tarafından ulaşılamayan, ticari ve ekonomik değeri olan ve maliki
durumunda bulunan tacir tarafından bilinilmemesi yönünde tedbir
alınmış olan bilgiyi ifade etmektedir.
80
Ticari isletmelere ilişkin ticari,
ekonomik, sınaî nitelikteki bilgilerin gizli tutulması onların varlıkla-
rını devam ettirebilmeleri bakımından esastır. Ticari sırrın açıklanma-
sı, haberleşmenin gizliliğini ihlal eyleminde olduğu gibi TCK’da ce-
zai yaptırıma bağlanmıştır.
“Ticari sır, bankacılık sırrı veya müşteri sırrı
niteliğindeki bilgi veya belgelerin açıklanması”
başlığını taşıyan 239’uncu
maddeye göre sıfat veya görevi meslek veya sanatı gereği vakıf olduğu
ticari sır, bankacılık sırrı veya müşteri sırrını açıklayan kişilere, şikayet
üzerine ceza verileceği düzenlenmiştir.
81
BEDK bir kararında; PTT Başmüdürlüğüne ait bilançolar ve ekleri,
misafirhane ve sosyal tesislerden elde edilen gelirler, alınan alet, ede-
vat, her türlü hizmet ve malzemeler listesi, yakıt masrafları, elektrik
giderleri, su giderleri, telefon, faks, internet, özel ve müteahhit firma
isimleriyle birlikte bu firmalara ödenen para miktarları, ödenen pa-
raların tarihleri ile ilgili ayrıntıları kapsayan bilgi ve belgelerin veril-
memesi ile ilgili olarak, bu bilgi ve belgelerin bir kamu kuruluşunun
yaptığı alımlar, giderler ve ödemelerle ilgili olduğundan, ticari sır sa-
yılabilecek bir husus bulunduğundan talebin reddini uygun bulmuş-
tur.
82
Ancak PTT’nin tekel nitelikte sayılabilecek hizmeti ve kamusal
yönü nazara alındığında, buradaki talebin ticari sır kapsamında de-
ğerlendirilmesi kanaatimizce yerinde bir yaklaşım değildir. Kamu
kuruluşu olan bir kurumun harcamalarının bilinmesi demokratik ve
şeffaf bir devletin özelliklerinden olup, bilgi edinme hakkının da bir
gereğidir. Burada talep edilen bilginin kapsamının geniş olması eğer
bu kararda etkili olmuş ise başvurucunun talep edeceği bilgilerin kap-
samını daraltmasını, belli çerçevede münhasırlaştırılmasını, bunun
sonucunda talep edilen bilginin verilmesi yönünde yaklaşım sergilen-
mesinin daha isabetli olacağı kanaatindeyiz.
80
Özkan, s. 85.
81
Kaya, s. 279.
82
BEDK., KT 27.04.2005, KS 2005/275.