128 / 473
TBB Dergisi 2016 (122)
Yusuf Ziya POLATER
127
ve niteliği itibarıyla devlet sırrı olan gizlilik dereceli bilgi veya belgeler
bilgi edinme hakkı kapsamı dışında tutulmaktadır.
96
14. Çevre Kanunu İle Getirilen Sınırlama
Çevre hakkı, bir insan hakkı olarak anayasal hak niteliği taşımak-
tadır. Anayasanın 56. maddesinde, herkesin sağlıklı ve dengeli bir çev-
rede yaşama hakkına sahip olduğu düzenlenmiştir. Düzenlemede bu
hakkın korunmasının devletin ve vatandaşların ödevi olduğu belirtil-
miştir. Aynı doğrultuda 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 30. maddesine
göre, çevreyi kirleten veya bozan bir faaliyetten zarar gören veya ha-
berdar olan herkes ilgili mercilere başvurarak faaliyetle ilgili gerekli
önlemlerin alınmasını veya faaliyetin durdurulmasını isteyebilir. Bu
düzenleme çevre ile ilgili hususlarda bilgiye erişim konusunda önemli
ve çağdaş bir düzenlemedir.
97
Çevre Kanunu’nun 30. maddesinde 26.04.2006 tarih ve 5491 sayı-
lı Kanun ile yapılan değişiklik ile maddenin başlığı “
İdari Makamlara
Başvurma
” iken “
Bilgi Edinme ve Başvuru Hakkı”
olarak değiştirilmiştir.
Yine aynı kanun ile herkesin bilgi edinme hakkı kapsamında çevreye
ilişkin bilgilere ulaşma hakkına sahip olduğu; ancak açıklanması ha-
linde üreme alanları, nadir türler gibi çevresel değerlere zarar verecek
bilgilere ilişkin taleplerin karşılanmayacağı belirtilmiştir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
BİLGİ EDİNME HAKININ SINIRLARINDAN DEVLET SIRRI
I. GENEL OLARAK
Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’nun 16. maddesinde; açıklanması
hâlinde devletin emniyetine, dış ilişkilerine, millî savunmasına ve
millî güvenliğine açıkça zarar verecek ve niteliği itibarıyla devlet sırrı
olan bilgi veya belgelerin, bilgi edinme hakkı kapsamı dışında olduğu
belirtilmiştir. Kanuna göre bilgi veya belgelerin istisna kapsamında
olması için; devletin emniyetine, dış ilişkilerine, millî savunmasına ve
millî güvenliğine açıkça zarar vermesi ve niteliği itibariyle devlet sırrı
96
Al, s. 168; Yılmazoğlu, s. 119.
97
Hız/Yılmaz, s. 51.