277 / 473
Sayıştay ve Bilirkişilik
276
yol konumunda bulunan yargılamanın iadesi talebi kabul edilmişse,
dayanılan yargılamanın iadesi sebebi çerçevesinde, hesap yargılaması,
yeniden, ilk derece yargılaması biçiminde gerçekleştirileceği için, bi-
lirkişi incelemesine ihtiyaç duyulabilecektir. Sayıştay Kanunu’nun 56.
maddesinde bilirkişinin gerçeğe aykırı rapor düzenlediğinin ortaya
çıkması –ki, bu durumun kesinleşmiş bir ceza mahkemesi kararıyla
sabit olması ilke olarak şarttır– yargılamanın iadesi sebepleri arasında
sayılmıştır (6085 s. K. m. 56, II/e). Yargılamanın iadesi, ilk hükmü ver-
miş olan mahkeme kararlarına karşı gidilebilen ve bu mahkemelerce
incelenip karara bağlanabilen bir hukukî yol olup, Sayıştay yargılama-
sında da bu işlevi daireler yerine getirdiğine göre, yargılamanın iadesi
sebebi olarak öngörülen bilirkişiyle ilgili özel durum, ancak daireler
önünde cereyan eden yargılama evresinde ortaya çıkabilir; dolayısıyla
da, ancak anılan evrede, bilirkişiye müracaat söz konusu olabilir.
Sayıştay Kanunu’nun hesap yargılaması başlığını taşıyan dördün-
cü kısmının ikinci bölümünde “Hesap Yargılamasına İlişkin Diğer
Hususlar” başlığı altında, kendisine yer verilmiş olan 61. maddesin-
de,
“Bu kanunda yargılama usulüne ve kanun yollarına ilişkin hüküm bulun-
mayan hallerde, 18.6.1927 tarihli ve 1086 sayılı Hukuk Usul Muhakemeleri
Kanunu’nun ilgili hükümleri uygulanır”
şeklinde bir düzenleme bulun-
maktadır. Sayıştay Kanunu’nun 61. maddesinde yapılmış olan bu atfı,
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 447. maddesinin ikinci
fıkrası uyarınca, anılan Kanun’un, hakkında düzenleme bulunmayan
hususlarda işlerlik kazanabilecek olan kurumlarıyla ilgili hükümleri-
ne yapılmış saymak gerekir. Sayıştay Kanunu’nun 61. maddesinde, he-
sap yargılaması bağlamında yargılama usulüyle kastedilen, ilk derece
hesap mahkemeleri sıfatıyla dairelerce gerçekleştirilecek olan yargıla-
mayla ilgili ilke ve kurallardır. Anılan düzenlemede, kanun yollarının
açıkça ayrık tutulmuş olması da, yargılama usulü ile murat edilenin,
üst derece yargılaması değil, ilk derece yargılamasıyla ilgili ilke ve
kurallar olduğunu ortaya koymaktadır. Sayıştay Kanunu’nun 48 ila
52. maddeleri arasında yer alan hükümler, ilk derece yargılamasıyla,
yani dairelerce gerçekleştirilecek olan yargılamayla ilgilidir. Öngörü-
len bu hükümlere bakıldığında, bilirkişilik kurumuna müracaat ve bu
bağlamda işlerlik kazanacak olan düzenlemelere hiç yer verilmediği