280 / 473
TBB Dergisi 2016 (122)
Süha TANRIVER
279
Sayıştay dairesi, bilirkişi raporunu, diğer delillerle birlikte serbest-
çe değerlendirir (HMK m. 282).
Bilirkişinin gerçeğe aykırı rapor tanzim etmiş olmasının ortaya
çıkması, Sayıştay yargılaması bağlamında da yargılamanın iadesi se-
beplerinden birisini oluşturur (6085 s. K. m. 2/d; karş. HMK m. 375, I,
f). Aynı zamanda, bilirkişinin gerçeğe aykırı rapor düzenlemiş bulun-
ması, Türk Ceza Kanunu’nun 276. maddesinde öngörülen suça vücut
verir.
Bilirkişinin, yemin etme (HMK m. 271), tarafsız davranma (HMK
m. 272), haber verme (HMK m. 275), görevini bizzat yerine getirme
(HMK m. 276), sır saklama (HMK m. 277) gibi kamu hukuku karak-
terli yükümlülükleri mevcuttur. Bilirkişi, hesap yargılamasını gerçek-
leştiren yargı yerinin sevk ve idaresi altında, üstlenmiş olduğu görevi
yerine getirir (HMK m. 278). Kendisine, sarf etmiş olduğu emek ve
mesaiyle orantılı bir ücret ile inceleme, ulaşım, konaklama ve diğer gi-
derleri ödenir. Ücretin tâyininde, Adalet Bakanlığı’nca çıkarılmış olan
Bilirkişi Ücret Tarifesi esas alınır.
Bilirkişinin kasten veya ağır ihmal suretiyle düzenlemiş olduğu
gerçeğe aykırı raporun, dairece hükme esas alınması sebebiyle zarar
görmüş olanlar, bu zararın tazmini için, Devlete karşı tazminat davası
açabilirler (HMK m. 285, I). Devlet, ödediği tazminat için, sorumlu bi-
lirkişiye rücu eder (HMK m. 285, II).
Bilirkişi, Türk Ceza Kanunu’nun 6. maddesinin birinci fıkrasının
“c” bendi anlamında kamu görevlisi konumundadır. Dolayısıyla, me-
murların işleyebileceği tüm suçları işleyebilir.
Sayıştay dairelerince yargılama evresinde Hukuk Muhakemeleri
Kanunu’nun 293. maddesinin öngördüğü anlamda uzman görevlendi-
rilmesi mümkün değildir. Çünkü anılan düzenlemede, yargı organına
doğrudan doğruya bilimsel görüş almak için, uzmana müracaat etme
olanağı tanınmamıştır. Uzmandan görüş alma hakkı, tümüyle tarafla-
ra aittir. Taraflar, uzmandan görüş almış ve bunu yargılama evresinde
yargı organına sunmuşsa, yargı organı talep üzerine ya da kendiliğin-
den görüş alınan uzman kişinin davet edilerek dinlenilmesine karar