333 / 473
Kayıtlı Sermaye Sisteminde Yeni Pay Alma (Rüçhan) Hakkının Sınırlandırılması ...
332
koşuluyla mümkündür.
56
Aksi takdirde özellikle azınlık pay sahip-
leri, dürüstlük kuralına, hakların sakınılarak kullanılması ilkesine
57
(
Grundsatz der schonenden Rechtsausübung
) aykırı olduğunu ileri sürerek
sınırlandırma kararı aleyhine SerPK’nin 18/6. maddesi uyarınca iptal
davası açmakla yetkilidir.
58
SerPK’nin amacı sermaye piyasasının etkin, güvenilir, istikrarlı,
rekabetçi bir ortamda işleyişi ve gelişiminin sağlanması ile yatırımcı-
ların hak ve menfaatlerinin korunması için sermaye piyasasının dü-
zenlenmesidir (SerPK m. 1). SerPK hükümleri bu amaç doğrultusunda
yorumlanmalıdır. Bu bağlamda kanun koyucudan, ortaklığa yeni or-
tak alınması suretiyle yeni kaynak girişinin sağlanmasına üstünlük
tanıyarak pay sahiplerinin haklarını göz ardı etmesi beklenemeyece-
ğinden
59
TTK’nin 461/2. maddesinin halka açık anonim ortaklıklarda
uygulanmayacağına ilişkin SerPK’nin 18/5. maddesi şu şekilde anla-
şılmalıdır: Kanun koyucu, bu düzenlemeyle yeni pay alma hakkının
sınırlandırılması konusunda yönetim kuruluna sınırsız bir takdir yet-
kisi tanımayı amaçlamış olamaz. Öte yandan yeni pay alma hakkı,
daha ziyade küçük ve orta büyüklükteki anonim ortaklıkların pay
sahipleri açısından öneme sahiptir. Borsa şirketleriyle payları geniş
bir alana yayılmış olan büyük anonim ortaklıklarda yeni pay alma
hakkı, küçük ve orta büyüklükteki anonim ortaklıklara nazaran daha
az öneme sahip olup bu ortaklıklarda pay sahipleri, sermaye piyasası
kuralları çerçevesinde konumlarını güçlendirebilir ya da şekillendi-
rebilir.
60
Bunun sonucu olarak halka açık anonim ortaklıklarda yeni
56
Zindel/Isler, § 26, Art. 652b, N. 20a.
57
Cenkci, s. 242-243; Yarg., 11. HD., 21.03.2014 T., 2012/15703 E., 2014/5578 K: “…
ortaklığın çıkarları veya ihtiyacının zorunlu kılmamasına rağmen sermaye artırım
kararı ile bir kısım paydaşların rüçhan hakları bir kısım paydaşlar yararına olacak
biçimde dolaylı veya dolaysız sınırlanır veya tamamen kaldırılırsa esas sermaye
artırımı kararlarının objektif iyiniyet kurallarına uygunluğundan söz edilemez.
Bu itibarla, mahkemece yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda, davacı or-
tağın artırılan sermayeden yeni pay alma (rüçhan) hakları ihlal edilecek şekilde
alınan sermaye artırım kararının eşitlik ve iyiniyet kuralları ile bağdaşmadığının
kabulü ile iptaline karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirmelerle yazı-
lı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, kararın bu nedenle bozulması gerekmiş-
tir…” (Karar yayımlanmamıştır).
58
Manavgat (Kırca/Şehirali Çelik), Anonim Şirketler Hukuku, C. I, s. 336; Manav-
gat, Kayıtlı Sermaye Sistemi, s. 74.
59
Cenkci, s. 238-239.
60
BGE 121 III 219 ff., Forstmoser/Meier-Hayoz/Nobel, § 40, N. 275; Zindel/Isler, §
26, Art. 652b, N. 2.