335 / 473
Kayıtlı Sermaye Sisteminde Yeni Pay Alma (Rüçhan) Hakkının Sınırlandırılması ...
334
kapatılmış ve yönetim kuruluna her sermaye artırım kararının alındı-
ğı zamanki koşullara göre yeni pay alma hakkını sınırlama konusun-
da geniş takdir yetkisi tanınmıştır.
Öte yandan kayıtlı sermaye sisteminde genel kurulun yeni pay
alma hakkının sınırlandırılmasına müdahale etme imkânı tamamen
ortadan kaldırılmamıştır. Bu bağlamda genel kurulun bu konudaki
yetkisi, sadece TTK m. 460/4 ve SerPK m. 18/5 uyarınca esas sözleşme-
nin değiştirilmesine ilişkin kanun hükümlerine riayet ederek yönetim
kurulunu yeni pay alma hakkını sınırlandırma konusunda yetkilen-
dirmeden ibaret değildir. Kayıtlı sermaye sistemindeki otaklığın ku-
ruluş sözleşmesinde öngörülmemişse genel kurul, yönetim kuruluna
bu yetkiyi pek tabi ki tüm kısıtlamalardan ari olarak genel ve soyut
bir şekilde tanıyabilir. Bununla birlikte kayıtlı sermaye sisteminin
yetkilendirme esasına dayalı olması ve kanunda bunu yasaklayan bir
düzenleme bulunmaması nedeniyle yetkilendirme kararında, kanuni
sınırlar çerçevesinde olması kaydıyla yeni pay alma hakkının yönetim
kurulu kararıyla sınırlandırılmasına ilişkin esaslar tespit edebilir.
Genel kurulun bu yetkisi, halka açık anonim ortaklıklarda
TTK’nin 461/2. maddesinin uygulanmayacağına ilişkin SerPK’nin 18/5.
maddesine rağmen geçerlidir. Öte yandan halka açık anonim ortak-
lıklarda yeni pay alma hakkının sınırlandırılmasında pay sahipleri-
nin haklarının katı kurallarla korunması, halka açık olmayan anonim
ortaklıklardaki kadar gereklilik arz etmemektedir. Ayrıca bu tür sı-
nırlandırmalar, ortaklığın halka açık mahiyetiyle bağdaşmamaktadır.
Bu bakımdan bu ortaklıklarda SerPK’nin, TTK’nin 461/2. maddesinin
uygulanmasını yasaklayan 18/5. maddesinin amacı da gözetilerek ge-
nel kurulun yönetim kurulunun yeni pay alma hakkını sınırlandırma
yetkisine müdahale imkânının daha sınırlı olduğu kabul edilmelidir.
Kaynakça
Adıgüzel Burak, “Anonim Şirketlerde Rüçhan Hakkının Sınırlanması veya Kaldırıl-
ması”,
GÜHFD
, C. XVIII, Y. 2014, S. 1, s. 1-48.
Akünal Teoman, “Anonim Ortaklıkta Pay Sahiplerinin Yeni Pay Alma Hakkı”, İÜM-
HAD, C. 3, S. 5, Y. 1969, s. 257-278.
Aytaç Zühtü, “Anonim Ortaklıklarda Rüçhan Hakkı”, Ticaret Hukuku ve Yargıtay
Kararları Sempozyumu II, Bildiriler-Tartışmalar, Ankara, 11-12 Ocak 1985, s.
297-338.