

TBB Dergisi 2016 (122)
Ayhan DOLUNAY
391
olacağı yönünde bir düzenlemeye gidilmesi yerinde olacaktı.
Yapılması arzu edilen değişiklikler bu yöndeyken, 5901 sayılı
TVK’nda, ne vatansız kişilerin, bir Türk vatandaşı ile evlendiklerinde,
doğrudan Türk vatandaşlığını kazanacağı
58
ne de, Türk vatandaşlığını
evlilik yolu ile kazananların vatansız küçük çocuklarının doğrudan
Türk vatandaşlığına alınacağı yönünde bir düzenlemeye yer verilme-
miştir. Bu durum eleştiri konusudur.
Kıbrıs Türk Hukukunda, evlenme yolu ile vatandaşlık kazanılma-
sı ise, 25/1993 sayılı KYY, md. 7 ile düzenleme altına alınmaktadır.
25/1993 sayılı KYY md. 7/3 (a) uyarınca, bir Kıbrıs Türk vatandaşı
ile evlenen kadın ya da erkek, vatansız olması halinde, diğer şartlar
aranmaksızın, doğrudan Kıbrıs Türk vatandaşlığını kazanacaktır. Bu
durum vatansızlığın önlenmesi açısından iyi bir düzenlemedir ve va-
tansızlığın önlenmesine, Türk hukukunda 5901 sayılı TVK’da yer ve-
rilmeyen şekilde hizmet etmektedir.
Bir Kıbrıs Türk vatandaşlı ile evlenen kişinin, küçük çocuk ya da
çocuklarının vatandaşlığı kazanmasına ilişkin bir hükmeyse 25/1993
sayılı KYY’nda rastlanmamaktadır.
Diğer yandan, YKYY’nda da, md. 10/3 uyarınca, bir Kıbrıs Türk
vatandaşı ile evlenen kişi, vatansız ise, doğrudan Kıbrıs Türk vatan-
daşlığını kazanacaktır. Ancak, md. 10/5 uyarınca, Kıbrıs Türk vatan-
daşlığının kazanılmasını sağlayan evlilik, 3 (üç) yıldan önce boşanma
ile sonuçlanırsa, vatandaşlık kazanan kişinin vatandaşlığı iptal edile-
cektir.
59
58
Aybay/Özbek, 141-142.
59
İlgili madde gerekçesinde şu ifadelere yer verilmektedir: “Tasarının 10’uncu mad-
desi ile KKTC yurttaşları ile evlenen yabancıların yurttaşlığı kazanmaları düzen-
lenmiştir. Mevcut Yasada bir yıl olan süre üç yıla çıkarılmıştır. Bunun nedeni Ül-
kemizde 2004 yılında Yabancılar ve Muhaceret Yasasında değişiklik yapılması so-
nucu ülkede izinsiz kalan yabancılara izinsiz kalınan gün sayısı dikkate alınarak
para cezası uygulanmaya başlanmıştır. Söz konusu cezalardan kurtulmak veya
vatandaşlığın avantajlarından yararlanmak amacıyla
bazen
para karşılığı bazen de
yabancı olan kişiye yardım etmek amacıyla paravan evlilikler yapılmaya başlan-
mıştır. Evlenen taraflardan vatandaş olan taraf açısından paravan olmayan ancak
yabancı taraf açısından paravan olan evlilikler de mevcuttur. Gerek her iki taraf
açısından paravan gerekse sadece yabancı taraf açısından paravan olan evlilikler
nedeniyle vatandaş olan yabancılar hemen boşanma davası açıp boşanmaktadır-
lar. Bugün itibariyle yürürlükte bulunan Yurttaşlık Yasasında Kuzey Kıbrıs Türk
Cumhuriyeti yurttaşı ile evlenen yabancı kişiler bir yıl birlikte yaşamaları halinde