397 / 473
Vatandaşlık Hukuku Temel İlkelerinin Türk Hukuku ve Kıbrıs Türk Hukuku Açısından ...
396
25/1993 sayılı KYY, md. 18’de, vatandaşlıktan çıkarılacak kişinin
vatansız kalıp kalmayacağına ilişkin herhangi bir önleme yer veril-
mezken, maddenin 4. fıkrasında,
“Yurttaşlık kaybı, sadece, hakkında çı-
karma kararı alınan kişi yönünden geçerlidir. Çıkarma kararı, ilgilinin eş ve
çocuklarının yurttaşlığını etkilemez.”
hükmüne yer verilmektedir.
Bu kapsamda, çıkarılma, şahsi olarak sonuç doğuracak olup, varsa
ve Kıbrıs Türk vatandaşı ise eş ve çocukların vatandaşlığı bu karardan
etkilenmeyecek; eş ve çocukların başka vatandaşlığı olmaması halinde
vatansız kalmaları önlenmiş olacaktır.
Diğer yandan, YKYY’nda, “vatandaşlıktan çıkarma” kurumunun
yine düzenleme bulduğu görülmekte, ve bu durum kanaatimizce
önemli bir eleştiri konusu oluşturmaktadır.
İlgili düzenleme (md. 22/4) incelendiğindeyse, yürürlükteki dü-
zenlemedeki, çıkarmanın şahsi bir işlem olup; eşi ve çocuk ya da ço-
cukları etkilemeyeceği hükmünün aksine, Kıbrıs Türk vatandaşlığın-
dan çıkarılanların eş ve çocuklarının da bu karardan etkilenecekleri
(Kıbrıs türk vatandaşlığından çıkarılacakları) hüküm altına alınmak-
tadır. Bu durum eş ve çocukların başka vatandaşlıkları bulunmaması
halinde, vatansız kalmalarına yol açacaktır ve yasa koyucunun vatan-
daşlık hukukunun ilgili temel ilkesini göz ardı eden tutumu, belirtil-
diği gibi, ciddi bir eleştiri konusudur.
ad. Seçme Hakkı İle Vatandaşlığın Kaybı
Türk Hukukunda, seçme hakkı ile kişinin Türk vatandaşlığını
kaybı 5901 sayılı TVK md. 34 ile düzenleme altına alınmıştır. Bu kap-
samda, md. 34/1’de yer alan hallerden biri söz konusu olduğu zaman
kişi vatandaşlığını seçme hakkı ile kaybedebilir. Ancak vatansızlığın
önlenmesi adına getirilen, md. 34/2 uyarınca, kişi vatansız kalacaksa
seçme hakkı ile vatandaşlıktan ayrılamayacaktır.
Kıbrıs Türk Hukukunda ise,
“Yurttaşlığın doğum yolu ile kazanılma-
sı”
yan başlıklı md. 4/2 ile, bazı hallerde, seçme hakkı ile vatandaşlığın
kaybına ilişkin düzenlemeye yer verilmiş ancak, kişinin vatansız kal-
ması halinde, vatandaşlığı kaybetmeyi seçemeyeceği düzenleme altına
alınmamıştır.
YKYY’nda ise md. 17/1’de,
“Bu Yasa uyarınca Kuzey Kıbrıs Türk
Cumhuriyeti yurttaşlığını kazanan bir kişi yurtdışında doğmuş olması ve da-