351 / 497
Varşova ve Montreal Sözleşmelerinin Eş Zamanlı Uygulanması, Havayoluyla Yapılan ...
350
ilişkin hususlara, 120-131’inci maddeleri arasında da sorumluluk ve
usulü işlemlere yer vermektedir. Kanun bu son bölümde, 124’üncü
maddesinde
“Taşıyıcının sorumluluğunun sınırlandırılması, 12 Ekim 1929
tarihinde Varşova’da imzalanan ve Uluslararası Hava Taşımalarına İlişkin
Bazı Kuralların Birleştirilmesi Hakkında Sözleşme ve bu Sözleşmeyi değişti-
ren Türkiye’nin katıldığı sözleşme ve protokollerin hükümlerine göre tayin …”
olunacağı ifadesiyle Varşova Sözleşmesi ve bu Sözleşmeyi tadil eden
protokol veya ek sözleşmeleri açıkça belirtmiştir.
Önemle belirtmek gerekir ki yurt içinde yapılan taşımadan ka-
sıt taşıma sözleşmesine göre kalkış ve varış yerinin Türkiye sınırları
içinde olduğu taşımalardır. Örneğin yolcu taşıma sözleşmesine göre
kalkış yeri İstanbul varış yeri Ankara olan havayolu taşıma sözleş-
meleri yurt içinde yapılan taşımadır ve TSHK’nın 106’ıncı ve devamı
maddelerindeki hükümlere tabidir. Öte yandan Almanya’nın Ham-
burg şehrinden Ankara’ya -İstanbul’dan aktarma ile olacak şekilde
yapılmış olan
tek
bir taşıma sözleşmesi yurt içi taşıma sayılmaz çün-
kü bu halde kalkış yeri Almanya varış yeri Türkiye olan bir ulusla-
rarası taşıma sözleşmesi vardır ve bu sözleşme- hem Türkiye hem
de Almanya Montreal Sözleşmesine taraf olduğu için- Montreal Söz-
leşmesi kapsamında yer alır. Hamburg’dan Ankara’ya olan seyahat
Hamburg-İstanbul ve İstanbul-Ankara olmak üzere
iki ayrı
taşıma
sözleşmesine konu olmuşsa yani yolcu iki ayrı taşıma sözleşmesi
yapmışsa bu halde bu taşımaların her biri farklı hükümlere tabi olur.
Buna göre Hamburg’dan İstanbul’a yapılan ilk seyahati konu olan
taşıma sözleşmesi uluslararası taşıma olarak Montreal Sözleşmesi
kapsamında yer alırken ikinci taşıma sözleşmesinin kapsamında yer
alan İstanbul’dan Ankara’ya yapılan seyahat yurt içi taşıma olarak
TSHK kapsamındadır.
TSHK’daki bu hükümler ve 26 Mart 2011 tarihinden itibaren
Montreal Sözleşmesinin Türkiye açısından yürürlüğe girmiş olması
TSHK’nın yurt içi taşımalara uygulanan hükümlerini de tartışmalı
hale getirmiştir. Acaba burada
Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası an-
laşmalardan
kasıt nedir
,
Varşova Sözleşmesi ve onu tadil eden Lahey
Protokolü ile 4 Numaralı Montreal Protokolü mü yoksa Montreal Söz-
leşmesi midir?