dergi 123

Varşova ve Montreal Sözleşmelerinin Eş Zamanlı Uygulanması, Havayoluyla Yapılan ...

354

Kaldı ki bir an için bu atıfların Montreal Sözleşmesine yapılmış

atıflar olarak kabul edilmesi halinde bile TSHK’nın 120-123’üncü mad-

delerinde yolcu, bagaj ve yük için sorumluluk ve niteliğine ilişkin so-

mut hükümler bulunmaktadır. Sorumluluk hallerinde bu hükümler

uygulanacaktır. Varşova Sözleşmesinden alınan bu hükümler Montre-

al Sözleşmesinde köklü değişikliğe uğramıştır. 106’ıncı maddeye göre

Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler TSHK’da

hüküm bu-

lunmayan hallerde

uygulanacağı için en temel husus sorumluluk konu-

sunda TSHK hükümleri ile Montreal Sözleşmesi hükümleri arasında

aşağıda görüleceği üzere büyük farklılıklar vardır. Dolayısıyla atfın

Montreal Sözleşmesine yapılmış olarak kabul edilmesi halinde bile

pratik yararı son derece sınırlıdır.

TSHK’nın Varşova Sözleşmesi ve bu Sözleşmeyi değiştiren La-

hey Protokolünden alınan hükümleri yurt içinde havayolu ile seyahat

eden yolcuları Montreal Sözleşmesine göre oldukça dezavantajlı du-

rumda bırakmaktadır. Eşya taşıma sözleşmeleri açısından ise durum

biraz farklıdır çünkü belirttiğimiz gibi Türkiye 4 Numaralı Montreal

Protokolüne taraftır ve bu Protokol yüke ilişkin önemli değişiklikler

getirmiştir ve bu hükümler daha sonra büyük ölçüde Montreal Sözleş-

mesinin yüke ilişkin hükümlerini oluşturmuştur.

Netice olarak yurt içinde yapılan taşımalara TSHK’nın -Varşova

Sözleşmesi ve onu tadil eden Lahey Protokolünden alınan- hükümleri

öncelikle uygulanacak; burada hüküm bulunmayan hallerde ise

Var-

şova Sözleşmesi, Lahey Protokolü ve 4 Numaralı Montreal Protokolü uygula-

nacaktır.

Vurgulamak gerekir ki

Varşova Sözleşmesi, Lahey Protokolü ve 4

Numaralı Montreal Protokolü

ancak Kanunda açık hüküm bulunmayan

hallerde uygulanacaktır.

VI. TSHK’NIN YOLCU VE YÜK TAŞIMAYA İLİŞKİN

HÜKÜMLERİYLE MONTREAL SÖZLEŞMESİ

HÜKÜMLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

1. Genel Olarak

Aşağıda kısaca TSHK’nın yolcu ve yük taşımaya ilişkin hükümleri

Montreal Sözleşmesi hükümleriyle karşılaştırılarak TSHK’nın yolcu ve

yükle ilgili aleyhine olan artık eskimiş hükümlerinin değişiklik ihti-