Dergi(124)

TBB Dergisi 2016 (124)

Seda DUNBAY

165

kavramlarıyla ifade edilmek istenenler, sözlü yahut yazılı olarak orta-

ya çıkabilir. Ayrıca resmi yazı, rapor yahut şikâyet biçiminde de belir-

mesinin önünde bir engel bulunmamaktadır.

Burada dikkat edilmesi

gereken bir başka nokta da mütalaa, beyanat ve oyların Meclis dışında

yeniden dile getirilmesi bakımından herhangi bir sınırlamanın bulun-

mayışıdır.

İncelenmekte olunan 17. maddenin birinci fıkrası haricindeki

fıkralar muvakkat masuniyet yahut günümüzde kullanılmakta olan

tabiriyle yasama dokunulmazlığına ilişkindir. Düzenlenişi bakımın-

dan dikkat çeken ilk özelliği, tıpkı bütün demokratik anayasalarda

olduğu gibi kaleme alınmış olmasıdır. Madde metninden anlaşıldığı

üzere, yasama dokunulmazlığı kapsamında yalnızca cezai fiiller bu-

lunmaktadır. Bir diğer ifadeyle, gerek seçilmesinden önce gerek sonra

aleyhine cürüm isnadında bulunulan bir milletvekili, Meclis kararı ol-

maksızın sorgulanamaz, tutulamaz veya tutuklanamaz. Bu hükümde

yer verilen

“Meclis kararı”

ifadesiyle Meclis tarafından milletvekilinin

dokunulmazlığının kaldırılması ifade edilmiştir.

Ancak üçüncü fıkrada düzenlendiği üzere, yasama dokunulmaz-

lığının istisnası,

“cinai cürmü meşhud

(suçüstü)

halleri”

dir. Bu takdir-

de, dördüncü fıkrada belirtildiği gibi, ilgili makamın Meclisi derhâl

haberdar etme yükümlülüğü bulunmaktadır. Kanımızca, Meclisin

durumdan derhâl haberdar edilmesi, cinai bir cürümden suçüstü ya-

kalanan bir milletvekili hakkında gereken cezai takibatın yapılmakta

olduğunun bildirilmesinden başka bir anlama gelmemektedir.

I- Yasama Dokunulmazlığının Kaldırılmasına İlişkin Örnek

Olayların İncelenmesi

A. Millet Meclisinde Yasama Dokunulmazlığının

Kaldırılmasına İlişkin Örnek Olaylar

1. Türkiye İşçi Partisi İstanbul Milletvekili Çetin Altan’ın Yasa-

ma Dokunulmazlığının Kaldırılması

8 Kasım 1966 tarihinde Başbakanlığa, Adalet Bakanı Hasan Din-

çer tarafından imzalı bir tezkere gönderilmiştir. Bu tezkere, İstanbul

A.g.e.