Sayi126

TBB Dergisi 2016 (126)

Recep DOĞAN

161

olan kişilerin sorumluluğu ne olacaktır? Hatırlanacağı üzere, Yargıtay

Ceza Genel Kurulu bir önceki başlıkta tartıştığımız 11.05.2010 tarih ve

2010/1-56 E, 2010/111 K sayılı kararında, töre saiki için aile meclisi ka-

rarı ölçütünde ısrar edilmesi ve bu hususun suçun önkoşulu olarak gö-

rülmesi halinde, “adeta işlenemez ve zorunlu azmettirmeyi gerektiren

bir suç tipi” yaratılacağını belirterek, bu durumun uygulamada yara-

tacağı güçlüklere dikkat çekmiştir. Yine, bu başlık altında tartıştığımız

Yargıtay 1. Ceza Dairesi’nin 12.12. 2012 tarih 2012/3659 E, 2012/9331 K

sayılı kararında ve bu kararı takip eden Ceza Genel Kurul kararların-

da ise,

Yargıtay, töre saikinin mevcut sayılması için, failin öldürme

suçunu nüfus itibariyle köy, mahalle, ya da geniş aile ölçeğinde ola-

bilen, toplumdaki öldürme beklentisinin yarattığı görev bilinci ile ve

bu beklentiyi karşılamak ve saygınlık kazanmak amacıyla işlemesi ge-

rektiğini belirtmektedir. Peki, bu durumda

aile meclisi kararının

ispatın-

da yaşanan güçlükler,

toplumda var olan öldürme beklentisinin

ispatında

yaşanmayacak mıdır? Nitekim yukarda

özetlerini sunduğum Yargı-

tay kararları incelendiğinde, daha önce eleştirdiği hataya Yargıtay’ın

bizzat kendisinin düştüğü, bu yorum ile ispatlanması çok güç, adeta

“işlenemez bir suç tipi” yarattığı görülecektir.

Yine töre saikine ilişkin olarak, maktulün öldürülmesi hususunda

eğer yakın aile üyeleri toplumdan farklı bir tutum içine girmişse, ki-

min beklentisi esas alınacaktır? Birçok araştırmanın ortaya koyduğu

üzere,

toplum ile yakın aile üyeleri arasında hatta akraba olmayan

toplumun kendi üyeleri arasında, namussuzluk addedilen davranışın

ölümle çözülmesi gerekip gerekmediği, varlığı iddia edilen normun

veya törenin bu hususta bir çözüm önerisi sunup sunmadığı, sunmuş-

sa bile törenin gereğinin yerine getirilmesinin gerekli olup olmadığı

konusunda görüş ayrılıkları olabilir. Öldürme beklentilerini açık bir

şekilde belirten bir veya birden fazla kişinin bulunması halinde, bu

kişilerden, hangileri veya kimler TCK’nun 39’ uncu maddesinde be-

lirtilen şekli ile faili suç işlemeye teşvikten veya suç işleme kararını

güçlendirmekten sorumlu tutulacaktır? Bunları belirlemek mümkün

değildir.

Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 03.07.2012 tarih ve 2012/1-76 E, 2012/258 K;

19.11.2013 tarih ve 2013/1-355 E, 2013/456 K sayılı kararları.

Dipnot, 59.

Doğan 2013, 2014a, 2016.