

Osmanlı Devleti’nde Marka Hukukunun Gelişimi
364
which started mass production as a result of the Industrial Revo-
lution and, in 1871, it was culminated in the introduction of the
Regulation on Private Brands, which is the first Ottoman brand
law. The regulation, which was improved with some amend-
ments in 1888, laid the foundation of the trademark law of the
Ottoman State and it also became a significant heritage that was
passed to the Republic of Turkey. The current study attempts to
present the development process of the Ottoman trademark law
and it also discusses the reflections of related regulations in the
field of application.
Keywords:
Ottoman State, Modernisation, Private Brand,
Trademark
Giriş
Fikri mülkiyet çatısı altında sınai mülkiyet hakları içerisinde yer
alan marka kavramı, bir mala veya onun korunmasına bağlı bir hiz-
mete ilişkin, bu mal veya hizmeti, başka mal ve hizmetlerden ayıran
bir işaret veya mal ve hizmetlerin kaynağını veya kalitesini göstermek
açısından sahibine mutlak haklar sağlayan ve ayırt edici niteliğe sahip
işaret olarak tanımlanmaktadır.
1
Marka, Almanca “Warenzeichen”
veya “Marke”, İngilizce “Trade-mark”, Fransızca “Marques de Fabri-
que” ve “Marques de Commerce” olarak ifade edilmekte
2
ve günü-
müzde birçok ülkede “mark/marka” tabiri genel kabul görmektedir.
Türk Marka Hukuku’nun temel kaynağı olan 556 sayılı Markaların
Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 5. madde-
sinde;
“marka; bir teşebbüsün mal veya hizmetlerini bir başka teşebbüsün mal
veya hizmetlerinden ayırt etmeyi sağlaması koşuluyla, kişi adları dâhil, özel-
likle sözcükler, şekiller, harfler, sayılar malların biçimi veya ambalajları gibi
çizimle görüntülenebilen veya benzer biçimde ifade edilebilen, baskı yoluyla
yayınlanabilen ve çoğaltılabilen her türlü işaretleri içerir”
şeklinde kapsamı
çerçevelendirilmiştir.
3
Tanımın içerdiği işaret kavramı, oldukça geniş bir yelpazede ele
alınmaktadır. Grafikler, logolar, imzalar, isimler, renkler, sesler, harf
1
Hasan Dursun, Marka Hukuku, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2008, s. 11.
2
Haydar Arseven, Alameti Farika Hukuku, İsmail Akgün Matbaası, İstanbul 1951,
s. 1.
3
http://www.tpe.gov.tr/dosyalar/taslaklar/markalar_kanunu_tasarisi_taslagi.pdf s. 2.