dergi 127

Toplanma Hakkı ve Kolluk Tedbirleri İlişkisi

rektörün ifade özgürlüğünün korunması şeklindeki meşru amaçlar

bakımından- orantılı bir müdahale olarak görmüştür. Ancak mahke-

me, devamında salondan çıkarılan öğrencilere şiddet uygulanması-

nın ve öğrencilerin gözaltına alınarak karakolda alıkonulmasının bu

amaçlarla orantılı olmadığını ve demokratik bir toplum bakımından

gereklilik şartını da sağlamadığını belirterek başvuranların toplanma

hakkı ve ifade özgürlüğünün ihlal edildiği yönünde karar vermiştir.

Orantılılık bakımından belirtilmesi gereken diğer bir husus, tra-

fiğin aksamasının veya gündelik hayatın olağan akışının etkilenme-

sinin tek başına toplanma hakkının kullanımına müdahale için bir

neden teşkil etmemesi gerekliliğidir.

Zira kamuya açık yerlerde ya-

pılan toplantı ve gösteriler kaçınılmaz olarak trafiği veya gündelik ha-

yatı etkileyecek veya başkalarının rahatsız olmasına neden olacaktır.

Toplanma hakkı, kamuoyunun dikkatini belirli bir toplumsal soruna

çekmek amacıyla kullanılan bir kamusal haktır. Gündelik hayatın ola-

ğan akışına hiçbir şekilde etki etmeden bu hakkı kullanmak kent içeri-

sinde mümkün olmadığı gibi mümkün olması halinde dahi anlamsız

olacaktır.

a. Toplanma Hakkının Kullanımının Bildirim veya İzne Tabi

Tutulması

Yukarıda da belirtildiği üzere toplanma hakkının kullanımının

bir izin veya bildirim rejimine tabi tutulması AİHM’e göre hakkın ih-

lali sonucunu doğurmamaktadır. Ancak mahkemeye göre bu tedbirler

trafik düzeninin sağlanması, toplanma hakkını kullanacak kişilerin

korunması amacıyla gerekli hazırlıkların yapılması veya toplantı veya

yürüyüş yerlerinde gerekli tedbirlerin alınması amacını taşımalıdır.

AGİT’in toplanma hakkının barışçıl kullanımıyla ilgili hazırladığı kı-

lavuzda da bildirimin, hakkın kullanımını kolaylaştırma, göstericilere

dışarıdan gelecek müdahalelerin engellenmesi için gerekli hazırlıklar-

da bulunma ve başkalarının özgürlük ve güvenliklerini sağlama ama-

cıyla şart koşulabileceği belirtilmiştir.

Bildirim verilmesinin düzen-

Kerem Altıparmak, “Gezinin Hatırlattığı Hak: Barışçıl Toplantı”, Bianet, 03 Tem-

muz 2013.

bariscil-toplanti (erişim tarihi: 15.10.2014);

OSCE\Office for Democratic Institutions and Human Rights, 2010, s. 17-18.