dergi 127

TBB Dergisi 2016 (127)

Furkan KARARMAZ

yürüme veya oturmanın yanı sıra grev yapma, bir yeri işgal etme hatta

yol kesme eylemleri dahi bu hakkın kapsamına girmektedir.

AİHM

içtihadında ifade özgürlüğü ile ilgili belirtilen “ifade özgürlüğü sa-

dece tarafsız veya saldırgan olmadığı telakki edilen fikir ve bilgileri

değil, aynı zamanda toplumu rahatsız eden, endişelendiren veya şok

eden ifadeleri de koruma altına alır”

ve “ifade özgürlüğü belirli bir

ölçüde abartmayı, hatta tahrik etmeyi de kapsar”

şeklindeki ilkelerin

Öllinger

/Avusturya

kararında belirtilen bağlantı gereği toplanma hak-

kı bakımından da geçerli olduğu söylenebilir. Bu bakımdan toplanma

hakkının, bu hakkın kullanımı ile dile getirilecek olan mesajın içeriği

nedeniyle devletçe kısıtlanmasının çok istisnai durumlarda mümkün

olduğu görülmektedir. AİHS’nin ve AİHM içtihadının meşru gördü-

ğü sınırlamalar, toplanma hakkı kullanılarak dile getirilen toplumsal

mesajın içeriğinden ziyade toplanmanın yapılış biçimine ilişkin pro-

sedürel düzenlemelerdir. Örneğin AİHM trafik düzeninin ve toplan-

ma hakkını kullanacak kişilerin güvenliğinin sağlanması amacıyla bu

hakkın kullanımının bir izin veya bildirim sistemine bağlanmasının

sözleşmenin ihlali sonucunu doğurmayacağını belirtmektedir.

Ülkemizde toplanma hakkının kullanımını düzenleyen temel ya-

sal düzenleme 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’dur

(TVGYK). Bu Kanun’un ikinci maddesine göre toplanma hakkı “belirli

konular üzerinde halkı aydınlatmak ve bir kamuoyu yaratmak sure-

tiyle o konuyu benimsetmek için gerçek ve tüzel kişiler tarafından bu

kanun çerçevesinde” açık veya kapalı yerlerde toplantı yapmak veya

aynı amaçla yürüyüş düzenlemek şeklinde kullanılabilmektedir. Yine

aynı maddeye göre bu hakkın kullanılması için önceden izin alma şartı

bulunmamaktadır. İzin şartı aranmamakla birlikte Kanun’un onuncu

maddesi ile bir bildirim şartı getirilmiştir. Bu maddeye göre toplanma

hakkının kullanılabilmesi için aynı Kanun’un dokuzuncu maddesin-

de belirtilen şartları taşıyan bir düzenleme kurulunun oluşturulması

ve bunların tamamının imzaladığı bir bildirimin “toplantının yapıl-

3, s. 4.

Ümit Kılınç, “Barışçıl Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Yapma Hakkı ve Devletin

Yükümlülükleri”,

TBB Dergisi

, Ankara 2014, S. 110, s. 284.

Rassemblement Jurasien et Unité Jurasienne/İsviçre, 8191/78, 10 Ekim 1979.

Prager et Oberschlick/Avusturya, 15974/90, 26 Nisan 1995.

Rune Andersson/İsveç, 12781/87, 13 Aralık 1998.

tes/eng/pages/search.aspx?i=001-302 (erişim tarihi: 21.01.2015)