42 / 437
TBB Dergisi 2016 (127)
Furkan KARARMAZ
41
tutumudur. Türkiye AİHM’in zorunlu yargı yetkisini tanıdığı 1990 yı-
lından bu yana toplanma hakkı ile ilgili yüzü aşkın davada haksız
bulunmuş, aynı konularla ilgili defalarca uyarılmış ve mahkûm edil-
miştir. Öyle ki bu davaların bazılarında AİHM yargıçlarının hukuk
dilinin sınırları dâhilinde azarlamaya varacak türde ifadeler kullan-
dıkları görülmektedir.
Türkiye’nin üzerine düşen -eğer AİHM’in zorunlu yargı yetkisi-
ni tanımayı sürdürecekse- toplanma hakkının kullanılması ile ilgili
AİHM kararlarında ifadesini bulan anlayışı benimsemektir. Bu doğ-
rultuda ilk adım yasal düzenlemeler alanında atılmalıdır. Toplanma
hakkının kullanımıyla ilgili her ne kadar özel bir yasa getirilmiş olsa
da toplantı ve gösterilerde gerçekleştirilecek kolluk faaliyetleri hak-
kında çok sayıda kanun ve kanun altı düzenleme vardır. Sırf bu çalış-
ma çerçevesinde atıf yapılan düzenlemeleri şöyle sıralayabiliriz:
- Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu
- Türk Ceza Kanunu
- Emniyet Teşkilatı Kanunu
- Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu
- Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında
Kanun
- Asayişe Müessir Bazı Fiillerin Önlenmesi Hakkında Kanun
- Yoklama, Gözaltına Alma ve İfade Alma Yönetmeliği
- Polis Çevik Kuvvet Yönetmeliği
- Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanununun Uygulanmasına Dair
Yönetmelik
Bu düzenlemelerin hepsinde toplanma hakkının kullanılması
ve kullandırılması ile ilgili konularda hükümler bulunmaktadır. Bu
düzenleme kalabalığının, gerek toplanma hakkını kullanacak kişiler
bakımından gerekse topluluğa müdahale edecek genç çevik kuvvet
görevlileri bakımından bir öngörülebilirlik sorunu yarattığının kabul
edilmesi gerekmektedir. Polisin güç kullanması ile ilgili düzenleme-
lerin kolay ulaşılabilir olması, güç kullanma düzeyleri ve şartlarının