173 / 545
172
KKTC İdari Yargısında İstinafa Genel Bir Bakış
bir sisteme geçilmiştir. Ancak, ilk derece mahkemesi olarak görev
yapacak olan idare mahkemeleri ne yazık ki kurulmamıştır. Bu ne-
denle, ilk derece mahkemesi görevini de yine YİM yerine getirmek-
tedir.
8
Ancak, dava konusu edilen işleme göre davanın üç yargıçla
mı yoksa tek yargıçla mı görüleceği belirlenmektedir. 60/90 sayılı
Yüksek İdare Mahkemesi Yasası’nın
9
ekli cetvelinde belirtilen dava-
lara üç yargıçtan oluşan YİM ilk derece mahkemesi olarak bakmak-
ta ve bunlara karşı istinafa başvurulamamaktadır. Cetvelin dışında
kalan davalar ise YİM’de görevli tek yargıç tarafından incelenip ka-
rara bağlanmakta ve bunlara karşı YİM’e istinaf başvurusu yapıla-
bilmektedir.
10
8
Son dönemlerde ülkede yaşanan dava yoğunluğuna bakıldığında; idare mahke-
melerinin kurulmasının hem YİM’in iş yükünün azaltması bakımından hem de
yargıçların bu alanda uzmanlaşmalarını sağlayacak olması bakımından bir gerek-
lilik halini aldığı söylemek mümkündür.
9
60/1990 sayılı Yasa’ya karşı Anayasaya aykırı olduğu iddiasıyla Anayasa
Mahkemesi’ne başvurulmuştur. Söz konusu Yasa’nın Anayasa’ya aykırı oldu-
ğu ve iptal edilmesi gerektiği yönünde Anayasa Mahkemesi’ne yapılan başvuru
iki iddiayı içermekteydi. Buna göre, Anayasa Mahkemesi’ne konu olan bu dava-
da, yasada üç yargıç huzurunda görülmesi belirlenen konuların idari yargının iş
hacminin %90’ını oluşturduğu ve dolayısıyla 60/90 sayılı Yasa’nın istisnayı ku-
ral kuralı istisna yaptığı ileri sürülmüştür. Yine bu nedene dayanarak üç yargıç
huzurunda görülecek başvuruların iş hacminin çoğunu oluşturduğunu ve dola-
yısıyla bu kategoriye giren başvuru sahipleri ile girmemesi gereken başvuru sahip-
leri arasında haksız bir ayırım yapılacağını dolayısıyla, Anayasa’nın öngördüğü
eşitlik ilkesinin zedelenmiş olacağı üzerinde durulmuştur. Yapılan bu başvuru-
da Anayasa Mahkemesi oy çokluğu ile vermiş olduğu kararında, 60/90 sayılı
yasanın anayasaya herhangi aykırılık taşımadığına karar vermiş ve Anayasanın
yasa koyucunun takdir hakkına herhangi bir sınırlamanın öngörmediğini, dola-
yısıyla, yasa koyucunun takdir hakkına müdahale edilemeyeceğini vurgulamış-
tır. Karara katılmayarak karşı oy kullanan Anayasa Mahkemesi üyesi ise haklı
olarak 1985 Anayasasının YİM’i tek dereceli olmaktan çıkarıp iki dereceli bir
mahkeme haline getirdiğini, 60/90 sayılı Yasa ile bu iki derecelilik kısıtlanarak,
1985 Anayasası’nın amacına aykırı hareket edilmiş olunduğu vurgulanmıştır. Bkz,
Anayasa Mahkemesi, 3/91, D.6/91 sayılı kararı,
www.mahkemeler.net,erişim ta-
rihi 15.10.2016.
10
Üç yargıç tarafından görülecek davalar Yasa’ya göre:
1. Bakanlıkların işlem ve kararları.
2. Yerel yönetimlerin işlem ve kararları.
3. İskân Topraklandırma ve Eşdeğer Mal Yasası uyarınca oluşturulan
Komisyonların işlem ve kararları.
4. Kamu Hizmeti Komisyonunun işlem ve kararları
5. Motorlu Araçlarla Yolcu ve Eşya Taşıması (Denetim) Yasasının 4’üncü maddesi
uyarınca oluşturulan İzin Kurulunun işlem ve kararları.
6. Yukarıda sıralanan organ ve kuruluşların ihmalleridir.