

175
TBB Dergisi 2017 (128)
Can AZER
kesinlik taşımaktaydı. On Kıbrıs Lirasına kadar olan davalarda kanu-
ni bir nokta olması halinde ve mahkeme başkanının izni ile mahkeme
masraflarının istinafa gidecek tarafça mukayyittik nezdinde güvence
altına alınması ile istinafa gidebilmekteydi. Bu başvurularda mahke-
me başkanının istinaf neticesinde vermiş olduğu bu kararlara karşı
Yüksek Mahkeme’ye müracaat mümkün değildi.
Kıbrıs Cumhuriyeti’nin kurulmasını takiben, Cumhuriyet mah-
kemelerinin teşkilâtını, görevlerini ve yetkilerini düzenleyen 17 Ara-
lık 1960 tarihinde yürürlüğe giren 14/1960 sayılı Adalet Mahkemeleri
Kanunu’nun 25. maddesinin 1. fıkrasına göre, mahkemelerin her ka-
rarı Yüksek Mahkemede istinaf edilebilmekteydi. 1960 Anayasası’nın
istinafı düzenleyen 155. maddesinin 1.fıkrasına göre:
“Yüksek Mahkeme Cumhuriyette en yüksek istinaf mahkemesidir ve bu
anayasanın ve onun gereğince yapılan mahkeme tüzüğünün hükümlerine tabi
olarak. Yüksek Anayasa Mahkemesinden gayrı diğer herhangi bir mahkeme-
nin kararının istinafına ait davalara bakmak ve karara bağlamak kaza yetkisine
sahiptir”.
Madde metninde de görüldüğü üzere, 1960 Anayasası’nda Yük-
sek Mahkemenin Cumhuriyette en yüksek istinaf mahkemesi ol-
duğu belirtilmiştir.
17
1960 Anayasası 146. maddesi ile idari davalara
bakmakla yetkilendirilmiş olan Yüksek Anayasa Mahkemesi’nin ve-
receği kararlara karşı ise istinaf hakkı tanınmamaktaydı. 1975 Kıbrıs
Türk Federe Devleti Anayasası’nın 117. maddesi ile yine hukuk mah-
kemelerinin kararlarına karşı Yargıtay’da istinaf yolunun açık oldu-
ğu belirtilmiştir. 1975 Kıbrıs Türk Federe Devleti Anayasası’nın 109.
maddesinin 4. fıkrasına göre; YİM’in bir başkan ve iki yargıçtan veya
sadece üç yargıçtan oluşması ve YİM’in tek dereceli, yani, istinafı ol-
mayan bir mahkeme olması öngörülmüştü. 1985 KKTC Anayasası ile
1975 Federe Devleti Anayasası’nın öngördüğü tek dereceli idarî yargı
sisteminden uzaklaşılarak, iki dereceli bir idarî yargı sistemi benim-
senmiştir.
18
17
KKTC Anayasası’nın aksine, Yüksek Mahkeme yerine “Yargıtay” tabiri kullanıl-
mamıştır
18
Anayasa Mahkemesi’nin 3/91, D. 6/91 sayılı kararı ,
www.mahkemeler.net, erişim
tarihi 03.10.2016.