Dergi 128

TBB Dergisi 2017 (128)

Çiğdem ÇIMRIN

bağlı olmasıdır. Ancak böyle durumlarda pozitif sorumluluk teorisine

başvurmanın ne kadar gerekli olacağı şüphelidir zira kamu gücünü

kullananlar tarafından herhangi bir ihlâl durumu ortaya çıktığında

neticede bu devletin müdahalesinin bir sonucu olacaktır. Bu bağlamda

AİHM,

Assanidze/Gürcistan

davasında şu hususa vurgu yaparak konu-

yu açıklığa kavuşturmuştur: “

Sözleşme sadece Yüksek Sözleşmeci Devletle-

ri Sözleşmenin somutlaştırdığı insan hak ve özgürlüklerine saygı göstermekle

yükümlü kılmamaktadır; ayrıca sonuç olarak, bu hak ve özgürlüklerin kulla-

nımının güvence altına alınması için bu makamların herhangi bir ihlâli ilk

aşamada engellemesi veya bunlara karşı hukuk yolu oluşturması gerekmekte-

dir. Devletin yüksek makamları altlarından Sözleşmenin yerine getirilmesini

isteme görevine sahiptirler ve bu konuda bunu güvence altına alamama ehli-

yetsizliğinin arkasına sığınamazlar

”.

B. Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Özgürlüğünün Pozitif Yükümlü-

lükler Kapsamında Değerlendirilmesi

(a) İfade Özgürlüğü ile Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Özgürlüğü

İlişkisi

İnsanların duygu ve düşüncelerini dış dünyaya aktarma arzusu

bireysel ifade şeklinde görülebileceği gibi ortak bir amaç doğrultusun-

da başka insanlarla bir araya gelerek kolektif bir hareket olarak da te-

zahür edebilir. Tek başına yapılan aktarma daha ziyade ifade özgürlü-

ğü kapsamında değerlendirilmektedir. Bu bakımdan aslında AİHS’nin

dernek kurma ve toplantı özgürlükleriyle alakalı 11. maddesi, AİHS

10. madde altında koruma altına alınan ifade özgürlüğü ile iç içedir ve

ifade özgürlüğünün özel bir biçimidir.

Toplantı ve gösteri yürüyüş-

leri hakları ve ifade özgürlüğü arasındaki bu bağ Öllinger

/Avusturya

davasında şu şekilde ifade edilmiştir: “

Kendine has otonom rolüne ve özel

uygulama alanına rağmen, 11. maddede düzenlenen haklar aynı zamanda 10.

maddenin ışığında değerlendirilmelidir. Fikirlerin korunması ve bunları ifade

etme özgürlüğü, 11. madde tarafından garanti altına alınmış hakların amaçla-

rı aras

ında yer alır. Bu bakımdan 10. m

addenin siyasi ve genel çıkarı ilgi-

AİHM Kararı, Assanidze/Gürcistan, 08.04.2004, Başvuru No. 71503/01.

Michele de Salvia, Compendium de la CEDH, Les principes directeurs de la ju-

risprudence relative a la Convention europeennes des droits de l’Homme, Vol.1 –

Jurisprudence 1960 a 2002, ed. N.P. Engel, Kehl, Strasbourg, Arlington, VA, 2003,

s.532.