32 / 545
31
TBB Dergisi 2017 (128)
Çiğdem ÇIMRIN
rine düşen gösterileri topluca veya herhangi birisine izin vermemek
değil, aksine pozitif yükümlülükleri çerçevesinde her iki gösterinin
de birlikte yürütülmesine olanak sağlayacak güvenlik önlemlerini al-
maktır. Böylece her iki grubun toplantı ve gösteri yürüyüşü haklarını
etkili bir şekilde kullanmaları sağlanabilecektir ve demokratik bir top-
lumda çoğulculuk, hoşgörü ve açık fikirlilik kavramları fiilen işlerlik
kazanabilecektir. Bu bağlamda, TGY Kanunu’nun yeniden değerlendi-
rilip düzenlenmesi gerekir.
(d) Toplumsal Barış Ortamının Tekrar Sağlanması Amacıyla Baş-
latılan Olağanüstü Yönetim Süreçlerinin Genel Etkisi ve Toplantı ve
Gösteri Yürüyüşleri Özgürlüğü
Buraya kadar aktarılan bilgilerin hepsi olağan yönetim süreci açı-
sından geçerlidir. Son dönemlerde küreselleşme dinamiklerinin de yol
açtığı güvenlik sıkıntılarıyla karşı karşıya kalan devletlerin kamu dü-
zeninin tekrar sağlamak veya toplumsal barış ortamına geri dönebil-
mek için olağan yönetimden sapma kararı aldığı gözlemlenmektedir.
Bu sapmalar ya kamu makamlarının veya kolluk güçlerinin yetkileri-
nin arttırılmasıyla ya da düzeni sağlama görevinin askeri makamlara
geçirilmesiyle geçici olarak hayata geçirilmektedir. Bu süreçte, hak ve
özgürlükler daha çok kayıtlanır, kullanım alanı daraltılır, kayıtlama
süreleri uzun tutulur, hatta kimi zaman askıya alınır, kullanımı dur-
durulur.
61
Fakat dikkat edilmesi gereken nokta, olağanüstü rejimlerde
hak ve özgürlüklerin daha çok sınırlanmasına karşın, bu uygulamala-
rın “keyfi” değil, birer hukuk rejimi olmaları gereğidir yani yönetim
makamlarının genişletilmiş yetkilerinin yine anayasa ve diğer hukuk
kuralları çerçevesinde kullanması ve özgürlük/güvenlik dengesinin
gözetmesi zorunluluğunundur.
62
Anayasa’nın 15. maddesinde
“(...) milletlerarası hukuktan doğan yü-
kümlülükler ihlâl edilmemek kaydıyla, durumun gerektirdiği ölçüde temel
hak ve hürriyetlerin kullanılması kısmen veya tamamen durdurulabilir veya
bunlar için Anayasa’da öngörülen güvencelere aykırı tedbirler alınabilir
” de-
nilerek olağanüstü hâl rejimleri düzenlenmiştir. İlgili maddenin ikin-
ci fıkrasında da olağanüstü hâl durumunda bile “
(…) kişinin yaşama
61
İbrahim Kaboğlu, Anayasa Hukuku Dersleri (Genel Esaslar), Legal Yayıncılık, İs-
tanbul, 2015, s.272.
62
Ibid.