373 / 545
372
(Marksist Kuram Açısından) Kapitalist Düzende Ücret ve Kuramın Görüşlerinin ...
Buraya kadar Marx’ın ücret konusunda yaptığı açıklamaların ba-
sit, sade ve berrak bir nitelik taşıdığı görülmüştür. Bunun gibi düşü-
nürün asgari ücret konusundaki görüşleri de oldukça basit, yalın ve
açık bir nitelik taşımaktadır. Gerçekten de Marx, yukarıda belirtildiği
üzere, imalatçının üretim maliyetini ve buna göre ürünlerin fiyatını
hesaplarken iş aletlerinin aşınma ve yıpranmasını da hesaba alacağı-
nı, örneğin bir makine kendisine 1000 marka mal olmuş ve 10 yılın
sonunda bütünüyle yıpranmış olacaksa on yılın sonunda iyice eskimiş
olan makinesinin yerine bir yenisini koyabilmek için ürettiği metala-
rın fiyatına 100 mark ekleyeceğini ifade etmektedir. Marx, bunun gibi
işçilerin yıpranmasının da tıpkı makinenin yıpranması gibi hesaba
alınacağını, kapitalist için basit emek gücünün maliyetinin, işçinin
varoluş ve üreme giderlerinin toplamı olduğunu, bu varoluş ve üre-
me giderlerinin fiyatının ücreti oluşturduğunu, bu şekilde belirlenmiş
ücrete
asgari ücret
denileceğini ifade etmektedir. Düşünür, söz konusu
asgari ücretin metaların fiyatının genel olarak üretim maliyeti tarafın-
dan belirlenmesi gibi tek tek bireyler için değil ancak “insan” (species)
için geçerli olduğunu, tek tek işçilerin, işçilerin milyonlarcasının var
olabilmek ve kendilerini üretebilmek için yeterli ücret alamayacağını,
ancak tüm işçi sınıfının ücretinin kendi dalgalanmaları içerisinde bu
asgaride eşitleneceğini belirtmektedir.
59
Marx, işçinin aldığı gündelik ücretin, onun makinesinin, bedeni-
nin sahibine getirdiği kâr olduğunu, makinenin yıpranmasının yeri-
ni doldurmak için gerekli olan tutarın veya bununla özdeş olan yaşlı,
yıpranmış işçilerin yerine yenisini koymak için gerekli olan tutarın da
bunun içinde olduğunu, örneğin, pazar günü tatilinin kaldırılmasının
işçi için tam bir kayıp olacağının asgari ücrette içkin olduğunu, bu du-
rumda işçinin ücretini çok daha güç koşullar altında kazanmasının
gerekir olduğunu, işte pazar tatiline karşı kükreyen iyi yürekli! kapi-
talistlerin istediklerinin de bu olduğunu belirtmektedir.
60
Marx, her ne kadar asgari ücretin ortalama olarak en vazgeçilmez
geçim araçlarının fiyatı ile belirlense de çeşitli unsurlar nedeniyle fark-
lılaşabileceğini savlamaktadır. Bu bağlamda yazar, ilk olarak “asgari”
kavramının çeşitli ülkelerde başka anlamlara gelebileceğini, örneğin
59
Marx, Ücretli Emek ve Sermaye, Ücret Fiyat ve Kar, s. 36.
60
K. Marx, Ücretli Emek ve Sermaye, Ücret Fiyat ve Kar, s. 66.