Dergi 128

455

TBB Dergisi 2017 (128)

Can YAVUZ

yapılan hâkimin, davalı ve davacının aynı zamanda kamunun

haklarını dengelemeyi uygun bulması.

Mahkemeye gönderilen başvurular öncelikle ilgili hâkimin

kâtibine yollanır. Hâkim başvurunun değerlendirmesini kendi başına

yapabilir (reddedebilir) veya başvuruyu tüm hâkimlere yönlendirebi-

lir. İdam cezası hakkındaki başvurular genellikle tüm üyeler tarafın-

dan değerlendirilmektedir.

Başvurunun kabul edilebilirlik değerlen-

dirmesi dosya üzerinden yapılır.

“Dört Kuralı” (Rule of Four) gereği bir başvurunun kabul edilmesi

(temyiz müzekkeresi yazılması) için en az dört hâkimin oyu gerekli-

dir.

Yürütmenin durdurulması (örneğin sanığın idamla yargılandığı

davada sürecin durdurulması) gibi kararların verilmesi için ise beş

hâkimin oyu gereklidir.

Mahkeme genellikle kamuoyunun önemli bir bölümünü veya hü-

kümetin çıkarlarını ilgilendiren kritik davalara bakmayı tercih etmek-

tedir. Ayrıca, alt mahkemelerin anayasayı veya federal hukuku deği-

şik şekilde yorumlamalarının sebep olduğu hukuki uyuşmazlıkları da

The Supreme Court of the United States, A Reporter’s Guide to Applications Pen-

ding Before The Supreme Court of the United States, s. 2-3

Eğer bir hâkim başvuruyu reddederse, teorik olarak, başvuran talebini diğer

hâkimlere yollayabilir. Mahkeme üyelerinin çoğunluğu başvuruyu reddedene ka-

dar, başvuran talebini hâkimlere yollamaya devam edebilir. Bu durumun önüne

geçilmesi için, tekrar yapılan başvurular genellikle tüm mahkeme üyelerince de-

ğerlendirilmektedir. The Supreme Court of the United States, A Reporter’s Guide

to Applications Pending Before The Supreme Court of the United States, s. 3-4

Başvurular genellike kâtipler tarafından özetlenir. Özetlerde davanın delilleri, alt

mahkeme kararları, tarafların iddiaları ve raportörlerin başvuru hakkındaki gö-

rüşleri vardır. Hâkimler bu bilgi notları üzerinden değerlendirme yapar ve baş-

vurunun kabul edilebilirliği hakkında karar verir. Peter J. Messitte, “Temyiz Mü-

ekkeresi: Hangi Davalara Bakılacağına Karar Verilmesi”, s. 20. Kabul edilebilirlik

değerlendirmesi için hâkimlerin mahkemede toplantı yapmasına gerek yoktur.

Süreç telefon veya kâtipler aracılığı ile de yürütülebilir. The Supreme Court of the

United States, A Reporter’s Guide to Applications Pending Before The Supreme

Court of the United States, s. 3

“Dört Kuralı” bir kuraldan çok uzun zamandır süregelen bir gelenektir. Çünkü

konu hakkında hiçbir hukuki düzenleme yoktur. Peter J. Messitte, “Temyiz Mü-

ekkeresi: Hangi Davalara Bakılacağına Karar Verilmesi”, s. 20, Thomas E. Baker,

“A Primer on Supreme Court Procedures”,s. 483

The Supreme Court of the United States, A Reporter’s Guide to Applications Pen-

ding Before The Supreme Court of the United States, s. 3