485 / 545
484
Temsili Demokrasinin Krizi ve Alternatif Politik Model Arayışı Olarak “5 Yıldız Hareketi”
edilmektedir.
6
Nihayetinde bu krizin demokrasiyi, toplumu daha iyi
düzenleyen unsurlar”
7
olmaktan çıkartacağına ve hatta “batılı top-
lumlarda demokrasinin çöküşüne”
8
neden olabilecek gelişmelere yol
açabileceğine dair karamsar perspektifler dillendirilmiştir.
Günümüzün kriz dinamikleri ve gerekçeleri demokrasinin ta-
rihsel coskusunu yitirmesine, küreselleşme karşısında zamana ayak
uyduramamasına bağlanmaktadır. Bu ilişkilendirme kapitalizmin te-
melindeki buyruğa yani çıkarın ve faydanın maksimize edilmesinin
önündeki her tür demokratik ve toplumsal kazanımların yapısökü-
müne uğratılması savını doğurmaktadır.
Kapitalizmin ve devlet sisteminin neoliberal dönüşüm koşulları
altında bu politik biçim yeniden düzenlenmektedir. Demokratik ku-
rumların ve süreçlerin etkili temelleri sorunlaştırılmaktadır. Politi-
kanın daha güçlü bir şekilde ekonomik kısıtlayıcıların dayatmasına
bağımlı hale geldiği gerçeği “demokratik kendi geleceğini belirleme”
ya da “halk egemenliği” gibi kavramların günümüzde gerçekten bir
dereceye kadar çağdışı olarak algılatmaktadır. Ancak bu kısıtlayıcı
durumlar doğal yasalar değildir, tersine politik stratejilerin bir sonu-
cudur. “Küreselleşme” denilen süreç özünde 19. yüzyıl ama özellikle
de 20 yüzyıl boyunca mücadele edilerek elde edilen demokratik ka-
zanımlara karşı bir saldırıdır. Buna olmadığında liberal kapitalizmin
sınırlayıcı anlamında bile gerçek demokrasinin neredeyse işlemeye-
ceği seçme hakkının genelleştirilmesi, yürütmenin parlamenter de-
netimi ve bazı toplumsal güvencelerin yaptırımı dâhildir. Neoliberal
projenin bir dizi demokratik rahatsız edici unsuru ortadan kaldırdığı
politik-ekonomik sistem inşa etme hedefine ulaşıldı. 1989 sonrasında
yeni bir demokratik çağı başlangıcı olarak kutlanan birçok açıdan tersi
çıkmıştır. Neoliberal anaysalcılığın küresel sistemi yerleşik hale gel-
miştir; yani ulus devletin kurumsallaşmış demokratik denetiminden
fiilen uzaklaştırılan özellikle özel mülkiyeti, yatırım özgürlüğünü ve
6
Michael Brie, Schöne neue Demokratie-Elemente totaler Herrschaft. Texte 39 der
Rosa-Luxemburg-Stiftung, dietz-berlin, 2007. Colin Crouch, Postdemokratie, Edi-
tion Suhrkamp, 2008.
7
Wolfgang F. Haug, Philosophieren mit Brecht und Gramsci, Argument, Berlin,
Hamburg, 1996, s.149.
8
Alain Badiou / Jacques Rancière, Politik der Wahrheit, 2. Auflage, Wien/Berlin,
2013, s. 2, 4.