Dergi 128

488

Temsili Demokrasinin Krizi ve Alternatif Politik Model Arayışı Olarak “5 Yıldız Hareketi”

ratik karar alma açısından büyük anlam kayıplarının yaşanmasını

göstermiştir.

Böyle bir ortamda yurttaşların büyük çoğunluğu pasi-

fize edilmiş, onlara sessiz ve hatta apatik roller yüklenilmiştir. Kısaca

yurttaşlık medya aracılığıyla giderilen politik ilginin yönlendirdiği

ve etkinliğini yitirmiş bir kitleye dönüşmüştür. Gerçek politika ise

özellikle ekonominin çıkarlarını temsil eden seçilmiş hükümet ve seç-

kinlerce kapalı kapılar arkasında yapılmaktadır.

Crouch’u (Jacques

Ranciere’yi ve Sheldon S. Wolin’i) “postdemokrasi” kavramına götüren

kriz politik düzlemde katılım, temsil, etkin hükümet eylemleri boyut-

larında ele alınmaktadır.

a. Katılım

Demokrasi gerçekte nasıl anlaşılmalıdır sorusuna 20. yüzyılın en

önemli demokrasi teorisyenlerinden biri olan Robert Dahl, “kamusal

çekişme ve katılım hakkı”

yanıtını vermiştir. Poliarşi olarak adlan-

dırdığı demokrasinin gerçek halinin iki yapıcı boyutundan bahse-

den Dahl bunları politik mevkilerle güç/iktidar için açık rekabet ve

aynı zamanda politik katılımı mümkün kılacak yeterli açıklık olarak

ortaya koymuştur. Bu unsurun ayırt ediciliği farklı demokrasi teori-

lerini özgürce politik katılımın varoluşsal anlamı konusunda uzlaşı-

ya götürmüştür. Genellikle tartışılan demokratik katılımın çerçevesi

ve biçimleri olmuş, yelpaze Joseph A. Schumpeter’den (1950) radikal

demokratik tasarımlara kadar uzamıştır. Birincisi yani dar yorumla-

mada politik katılım, yurttaşlara seçimler aracılığıyla yüklenen denet-

leme ve yaptırım gücünü oluşturmaktadır. İkincisi ve geniş yorumla-

mada ise aynı kavram, eşitlik düşüncesinden hareket eden ve devlete

ait alan dışında potansiyel olarak bütün toplumu içerecek şekilde irade

ve karar alma süreçlerinin her aşamasında kapsamlı ve yoğun katılımı

öngörmektedir.

Modern demokrasilerde katılım, demokratik anayasal sistemlerin,

genel olarak yönetim biçimine verilen destek ve gücün/iktidarın yö-

Crouch, 2008, s. 10

Crouch, 2008, s. 11-12.

Robert A Dahl, Polyarchy: Participation and Opposition, New Haven, 1971, s. 5.

Manfred G. Schmidt, Demokratietheorien. Eine Einführung, Springer Verlag,

2010, s. 236.