Dergi 128

487

TBB Dergisi 2017 (128)

Fatih KESKİN

tik aktörlere yönelik değil, ekonomik politik temel düzenin bütününe

karşı bir güven bunalımından bahsedilmektedir.

Bu güncel bunalım

politik seçkinlerin yönetsel beceri eksikliğinden çok neoliberal kapita-

lizmdeki iktidar uygulamalarının dönüştürücü etkileri temelinde in-

celenmelidir.

Nitekim Wendy Brown liberal demokrasinin kriz eğili-

minden bahsederken neoliberal dönüşüm politikalarının sonuçlarına

karşı uyarılarda bulunmuş ve “liberal demokrasi politik yönetişimsel-

liğe teslim edilemez ve hayatta kalamaz” çünkü liberal demokrasinin

kurumlarının ve süreçlerinin ekonomik verimlilik ölçütleri gözetile-

rek yürütülemeyeceğinin altını çizmiştir.

Aynı zamanda ekonominin ve toplumun neoliberal dönüşümü

sonucunda toplumsal eşitsizlik küresel ve ulusal ölçüde anlamlı bir

artış göstermiştir. Böylelikle politik sistemin karakteri temelinden de-

ğişikliğe uğramıştır. Beraberinde egemen durumlara karşı alternatif-

ler devamlı bir şekilde gözden düşürülmektedir. Egemen toplumsal

yapıların ve eğilimlerin statükosunu değiştirilemez olarak açıklayan

ve politik şekillendirme olanaklarını artık algılamayan bir “tek yönlü

düşünce” kabul ettirilmiştir. Toplumun en küçük dallarının içerisine

sızan ideolojik nüfuzun altında neoliberal projenin hayati başarısı yat-

maktadır.

Bu gerekçeler Colin Crouch’u “postdemokrasi” kavrayışına; görü-

nüşte partilerin, seçimlerin, parlamenter süreçlerin ve kamusal tar-

tışmalarıyla parlamenter demokrasinin bütün kurumlarıyla işlediği

ancak politik sahnelemenin gölgesi altında gerçek politikanın kapalı

kapılar arkasında yapıldığı saptamasına götürmüştür.

Crouch’a göre

demokrasi gerçeğiyle uyuşmayan neoliberal dönüşüm politikaları

demokrasinin artık yalnızca görüntüden ibaret olduğunu ortaya çı-

karmıştır. Buna gerekçe olarak ise temel demokratik kurumların ve

süreçlerin biçimsel olarak varlığını korumakla birlikte fiilen demok-

Bertelsmann Stiftung, Vertrauen in Deutschland. Eine qualitative Wertestudie der

Bertelsmann Stiftung. Task Force »Perspektive 2020 – Deutschland nach der Krise,

Gutersloh, 2009, s.3.

Alex Demirović/Julia Dück/Florian Becker/Pauline Bader, VielfachKrise, VSA

Verlag, Hamburg, 2011, s.21-23.

Wendy Brown, Critical Essays on Knowledge and Politics, Paperback, eBook,

2005, s. 46.

Hirsch, 2005, s. 2.

Colin Crouch, Postdemokratie, Edition Suhrkamp, 2008.