Dergi 128

498

Temsili Demokrasinin Krizi ve Alternatif Politik Model Arayışı Olarak “5 Yıldız Hareketi”

ket özgün temaların karışımıyla ayırt edilebilmekte, bu sayede gele-

neksel sağ-sol şemasından uzaklaşabilmektedir. Çevre politikaları ve

çalışma koşullarının iyileştirilmesi yönündeki argümanlar Hareketi

sol-ekolojik seçmenler açısından çekici kılarken; buna karşılık politik

zümrelerle mücadele, Euro’nun konumuna yönelik kaygı, denetlene-

meyen göçmenlik sorunu ve hatta şirket vergilerinde indirim talebi

sağ seçmeni etkilemektedir. Hareket klasik parti yapısından vazgeçer-

ken parti içi irade oluşumu da internet üzerinden gerçekleşmektedir.

Bu temel demokratik yapıya rağmen son sözü söyleme hakkı daima

Grillo’nun kendisinde olduğundan parti otoriter yönetime sahip ol-

makla eleştirilmiştir. Buna rağmen Hareketin sıradan yurttaşlarca

taşınan yenileştirici kimliği kısa vadede gelişim göstermiş, farklı top-

lumsal tabakaların omuz vererek yükselmesine yol açmıştır.

a. Sahne-Blog-Hareket

İtalyan devlet televizyonundan kovulmasından sonra kamusal

mekanlarda, tiyatrolarda ve spor arenalarında komedyen ve mizahçı

olarak sahneye çıkan Grillo, buralarda ekonomik skandallar ve güncel

politik gelişmelerle ilgili eleştirel mizah yapmıştır. Sahne aldığı kentin

ya da bölgenin özgün sorunları üzerinde çalışan Grillo, bunları göste-

rilerinde sürekli kullanmıştır. Bordignon ve Ceccarini’nin

de vurgu-

ladıkları üzere Grillo, yurttaşlarla ilişki kurma bağlamında internetin

önemini o dönemde ilk fark eden politik aktörlerdendir. Egemen poli-

tik sınıfa karşı eleştirilerini arttıran Grillo aynı tarihte (2005) geçmiş-

te uzak durduğu medyadan takipçileri, destekçileri ve hayranlarıyla

daha iyi iletişim kurabilmek amacıyla yararlanmaya başlamış, inter-

net pazarlamacısı Gianroberto Casaleggio’le birlikte

blogunu kurmuştur. Bu blog aynı yıl dünyadaki en önemli on blogtan

biri haline gelmiştir.

İnternet ve blog yalnızca gösterileri için ücretsiz reklam ya da her

daim ve potansiyel olarak her yerde hazır bulunan bir forum olma

özelliği taşımamış aynı zamanda devlet televizyonu gibi yaygın med-

yanın sansür ve baskı korkusu olmadan kamusal meselelerle ilgili dü-

şüncelerini açıklama ve eğilimini ortaya koyma fırsatını da sunmuş-

Fabio Bordignon / Luigi Ceccarini, “Five Stars and a Cricket: Beppe Grillo Shakes

Italian Politics”, South European Society and Politics, Cilt: 18, Sayı: 4, 2013.