136 / 405
135
TBB Dergisi 2017 (129)
Volkan ÖZÇELİK
kuk Muhakemeleri Kanunu’muzda düzenlenmiş değildir. Doktrinde
“hükmün kapsamını” düzenleyen maddenin (HMK m. 297), ara karar-
lar için de uygulanması gerektiği ifade edilmektedir.
7
Yargıtay’a göre
de, kesin süre verilen ara kararın belli niteliklere sahip olması gere-
kir. Çalışma yapılırken bu niteliklere uygun bir sistematik izlenmiştir.
Zira mahkemelerin yerleşik uygulamadan dönmeleri veya farklı bir
çözümü benimsemeleri kural olarak sürpriz karar verme yasağı çerçe-
vesinde değerlendirilmektedir.
8
I. HÂKİM TARAFINDAN VERİLEN KESİN SÜREYE İLİŞKİN
ARA KARARIN NİTELİKLERİ
Mahkemece tarafa verilen kesin süreye ilişkin ara karar belli ni-
teliklere haiz olmalıdır. Aksi halde kesin süre usulüne uygun olmadı-
ğı için Yargıtay’ca hükmün bozulması ile karşı karşıya kalınabilir. Bu
ise kesin süre verilmesinin temel amacını zedeler. Öyle ki kesin süre
ile yargılamanın makul sürede bitirilmesi amaçlanırken, kesin süreye
ilişkin ara kararın usulüne uygun olmaması nedeniyle verilen hük-
mün bozulması yargılamanın geç bitmesine neden olur.
9
Bu nedenle
hâkimin kesin süreye ilişkin verdiği ara kararın Yargıtay’ın getirdiği
kriterlere uygun olması gerekmektedir.
10
Kesin süreye ilişkin ara karar
açık bir şekilde yazılmalı, ara kararda yapılacak işler belirtilmeli, ve-
rilen süre yapılması istenen iş için yeterli olmalı, yapılması emredilen
işler yargılama için gerekli ve tarafça bizzat yapılabilir olmalı ve ara
kararda kesin süreye uyulmamasının sonuçları açıklanmalıdır.
A. Ara Kararın Açık Bir Şekilde Yazılması
Kesin süreye ilişkin ara kararın açık bir şekilde yazılması, kara-
rın ilgilisi tarafından anlaşılabilir olması demektir. Taraf, verilen ka-
rarın kapsamı ve sonuçları hakkında tereddüde düşürülmemelidir.
11
Nitekim bu gereklilik kesin sürenin taraf bakımından önemli sonuç-
7
Muşul, s. 228.
8
Muhammet Özekes, Medeni Usul Hukukunda Hukuki Dinlenilme Hakkı, Ankara
2003, s. 186.
9
Mustafa Çetintürk, “Hukukta Hâkimin Tayin Ettiği Süreler”,
Bursa Barosu Dergisi
,
Yıl: 5, S. 12, Nisan 1981, s. 1.
10
Karslı, s. 449.
11
15. HD, 17.06.2013, E. 2012/4512, K. 2013/3907
(www.kazanci.com); 1. HD,
11.09.1996, 8913/9700 (Yılmaz, Şerh, s. 696).