152 / 457
151
TBB Dergisi 2017 (130)
Ersin ŞARE
F. Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Suçlarda Teşebbüs
Netice sebebiyle ağırlaşmış suç, failin, kastedilenden daha ağır bir
suça veya başka bir neticenin oluşumuna sebebiyet vermesi ve failin
bu neticeden sorumlu olması durumudur. Ancak failin bu neticeden
sorumlu tutulabilmesi için bu netice bakımından en azından taksir-
le hareket etmesi gerekir (TCK m. 23). Kastedilen dışında gerçekle-
şen netice yönünden sanığın kastı bulunmadığından teşebbüsün de
mümkün olamayacağı söylenebilir. Ancak kanunda neticesi sebebiy-
le ağırlaşmış suç başlığı altında düzenlenen suçları
131
“
kastı aşan suç
”
(gerçek neticesi sebebiyle ağırlaşmış suç) ve “
neticesi sebebiyle ağırlaşan
suç
” (görünüşte neticesi sebebiyle ağırlaşmış suç) olarak iki gruba ayı-
rırsak görünüşte neticesi sebebiyle ağırlaşan suç yönünden teşebbüsün
mümkün olabileceğini söyleyebiliriz.
Fail, yapmış olduğu hareketle kastettiğinden daha ağır bir netice-
ye neden olmuşsa kastı aşan suç söz konusudur. Yaralama kastı ile ha-
reket eden failin mağdurun ölümüne neden olması durumunda kastı
aşan suç vardır. Neticesi sebebiyle ağırlaşan suçta ise, suçun varlığı
için aranandan daha ağır bir neticenin meydana gelmesi nedeniyle fail
sorumlu olmaktadır. Yaralama kastı ile hareket eden fail, mağdurun
yüzünde sabit ize neden olmuşsa (TCK m. 87/1-c) en azından taksirli
olmak şartı ile bu ağır neticeden sorumlu olmaktadır. Kastı aşan suç-
ta kastedilenden başka bir suça neden olunması karşısında neticesi
sebebiyle ağırlaşan suçta, aynı suç içinde kastedilenden daha ağır bir
neticeye neden olma söz konusudur.
132
Neticesi sebebiyle ağırlaşan
(görünüşte neticesi sebebiyle ağırlaşmış suç) suç yönünden teşebbüs
131
Türk Ceza Kanunu’nda kastı aşan suç ifadesine yer verilmemiştir. TCK’nın 23.
maddesinde neticesi sebebiyle ağırlaşan suç ifadesine yer verilmiştir. Neticesi
sebebiyle ağırlaşan suçlar yönünden gerçek neticesi sebebiyle ağırlaşmış suç ve
görünüşte neticesi sebebiyle ağırlaşmış suç olarak ikili bir ayrım yapılmıştır. Bkz.
Koray Doğan, Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Suçlar, Adalet Yayınevi, 2011, s. 250.
Neticesi sebebiyle ağırlaşan suçların birinci türünden kastı aşan suç, ikinci türün-
den ise neticesi sebebiyle ağırlaşan suç olarak bahsedilmiştir.
132
Alacakaptan (Suçun Unsurları) s. 166. Kastı aşan suçun tipik örneği TCK’nın 87/4
maddesinde düzenlenen neticesi sebebiyle ağırlaşan yaralamadır. Fail yaralama
kastı ile hareket etmektedir. Ancak ölüm neticesi meydana gelmiştir. Kasten ya-
ralama suçu kastı aşan insan öldürme suçuna dönüşmüştür. Neticesi sebebiyle
ağırlaşan suçta ise fail yaralama kastı ile hareket etmektedir ve fiili neticesinde
kasten yaralama suçunun nitelikli hali meydana gelmiştir. Failin fiili kasten ya-
ralama suçu kapsamında kalmıştır ancak fail özel netice yönünden taksiri ya da
kastı varsa ağırlaşmış neticeden sorumlu olacaktır.