149 / 457
148
Türk Ceza Hukukunda Suça Teşebbüs
yapılmaktadır.
118
Yapılması öngörülen bir hareketin yapılmaması ile
oluşan suça ihmal suçu adı verilmektedir.
119
Öğretide ihmal suçları,
“
sırf ihmal suçları
” ile “
ihmal suretiyle icra suçları
” olarak ayrılmıştır.
120
İhmal suretiyle icra suçlarında, yapılması gereken hareketin
121
ya-
pılmaması nedeniyle icrai suç gibi netice meydana gelmiştir ve fail,
ihmali hareketinden sorumlu olacaktır. İhmal suretiyle icrai suçlara
teşebbüs mümkündür.
122
Kanunen yükümlü olduğu halde hastanın
ilacını birkaç gün vermeyerek öldürmek isteyen hastabakıcının tes-
pit edilerek ölüm neticesinin gerçekleşmemesi;
123
denizde boğulmak
118
Nurullah Kunter, Suçun Maddi Unsurları Nazariyesi, İstanbul/1954, s. 54.
119
Kayıhan İçel, Ceza Hukuku Genel Hükümler II, Beta Yayınevi, 5. Baskı, İstan-
bul/2013, s. 59.
120
Kunter, (Suçun Maddi Unsurları Nazariyesi), s. 111. Kunter kitabında bu konuyu,
icra suretiyle icra, icra suretiyle ihmal, ihmal suretiyle ihmal, ihmal suretiyle icra
başlıkları altında incelemeyi tercih etmiştir; Jescheck, (Alman Ceza Hukukuna
Giriş), s. 52. Yazar kitabında, bu ayrımı gerçek ihmali suçlar ile gerçek olmayan
ihmali suçlar olarak adlandırmıştır.
121
Fail tarafından gerçekleştirilen ihmali hareketin icrai hareket ile eş değer kabul
edilmesi için bazı koşulların bulunması gerekmektedir. Bu koşullar kasten öl-
dürmenin ihmali davranışla işlenmesinin düzenlendiği TCK’nın 83. maddesinde
açıkça düzenlenmiştir. Buna göre, ihmali ile icrai davranışın eş değer kabul edil-
mesi için, failin, belli bir icrai davranışta bulunmak hususunda kanuni düzenle-
melerden kaynaklanan bir yükümlülüğünün bulunması, önceden gerçekleştirdiği
davranışın başkalarının hayatı ile ilgili olarak tehlikeli bir durum oluşturması ge-
rekir.
122
İhmal suretiyle icra suçlarında müspet bir davranış bulunmadığından icra hare-
ketinin başlangıcını tespit etmenin zor olduğu ifade edilmiştir. Tozman’a göre,
ihmal suretiyle icra suçlarında hazırlık hareketi ile icra hareketinin tespiti için
Alman hukukçu Roxin tarafından geliştirilen ölçütün esas alınması gerekmek-
tedir. Mağdur yönünden herhangi bir tehlikenin bulunmadığı ve failin her an
müdahalede bulunabileceği durumlarda icra hareketine başlanılmamıştır. Ancak
failin tehlikenin gerçekleşmemesini önleme kabiliyeti varken bunu yapmayarak
mağdurun hayatını tehlikeye sokmuşsa icra hareketi başlamıştır. Henüz mağdur
yönünden bir tehlike yokken fail olaya müdahalesini tamamen imkânsız kılmış
ise icra hareketi başlamış kabul edilmelidir. Önder Tozman, “İhmal Suçlarında
Teşebbüs ve Gönüllü Vazgeçme”, TBBD, Sayı 84, Yıl 2009, s. 175. Bu ölçütü somut-
laştırmak gerekirse, bir anne ıssız bir yerde doğum yapmışsa ve çocuğunu o ıssız
yerde ölüme terk etme niyetindeyse bebeğin yaşamının tehlikeye düşmediği ve
yanında olduğu süre içerisinde annenin çocuğu müdahale etmeme şeklindeki fiili
yönünden icra hareketi başlamamıştır. Anne, çocuğu doğduktan sonra belli süre
içerisinde çocuğunu beslemesi gerekirken bunu yapmayıp çocuğun yaşamını teh-
likeye düşürmüşse icra hareketi başlamış olarak kabul edilmelidir. Anne, çocuğu
doğar doğmaz ıssız bir yerde terk ederek çocuğa müdahalesini imkânsız kılmışsa
ve çocuk bir başkası tarafından kurtarılmışsa, çocuğun yaşamının tehlikeye girip
girmediğine bakılmaksızın icra hareketine başlanmış kabul edilecek ve anne ih-
mal suretiyle kasten öldürmeye teşebbüs suçundan sorumlu olacaktır.
123
Kunter, (Suçun Maddi Unsurları Nazariyesi), s. 55.