Dergi 130

408

Güncel Gelişmeler Işığında Türk Vatandaşlığının İstisnai Haller Kapsamında Kazanılması

dikkate alınmayacağı gibi sahibine Türk vatandaşlığına geçiş hakkı

sağlamayacağını düzenlenmiştir (m.25). Dolayısıyla geçici korumadan

yararlananlara bu statü devam ettiği müddetçe kısa dönem ikamet

izni de verilemeyecektir.

163

Ülkemizde geçici koruma statüsüyle bulunan Suriye vatandaşla-

rının TVK m.12/1-c kapsamında vatandaşlık kazanabilmeleri ise ‘va-

tandaşlığa alınması zaruri’ kişilerden olarak değerlendirilmeleri ha-

linde mümkündür. Bu bent kapsamında vatandaşlık kazanabilmeleri

için milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir

halleri bulunmamalı, vatandaşlığa alınmaları için İçişleri Bakanlığının

teklifi olmalıdır. Bakanlığın teklifi sonucunda karar verecek olan za-

ruret kıstasını da değerlendirecek olan Bakanlar Kuruludur

164

Geçici korumadan yararlanan Suriye vatandaşlarının TVK

m.12/1-d bendi kapsamında Türk vatandaşlığını kazanabilmeleri ise

İskân Kanununa göre ‘göçmen’ olarak kabul edilmelerine bağlıdır. Bu

sebeple ‘göçmen’ statüsünün

165

Kanundan hareketle tanımlanması ge-

rekmektedir. Yukarıda da anlatıldığı üzere

166

İskân Kanunu uyarın-

ca‘göçmen’ statüsünün verilmesinde ortak şartlar, Türk soyundan ol-

163

Geçici Koruma Yönetmeliğine göre geçici koruma uygulamasının sona ermesi ya

da kararının bireysel olarak sona ermesi ve iptali durumlarında bu yabancıların

Türkiye’den çıkış yapması esas olmakla birlikte, istisnai olarak Bakanlar Kurulu

tarafından, geçici korumadan yararlanmış olanlara koşullarını taşıdıkları statünün

grup temelli olarak verilmesi kararının alınması veya uluslararası koruma başvu-

rusunda bulunanların başvurularının bireysel olarak değerlendirmeye alınması

ya da bu yabancıların Kanun kapsamında belirlenecek koşullarda Türkiye’de kal-

masına izin verilmesinin kararlaştırılması mümkündür (m.14). Bu durumlarda,

ilgili hükümlere göre gerekli işlemlerin yapılacağını belirtildiğinden, söz konu-

su kişilere uluslararası koruma statüsü verilip verilmemesine göre Türkiye’de

ikamet hakları belirlenecektir. Eğer uluslararası koruma statüsü verilirse ikamet

hakları aldıkları statü kapsamında değerlendirilecek; uluslararası koruma statüsü

verilmeyerek Kanun kapsamında belirlenecek koşullarda Türkiye’de kalma izni

verilmesi durumunda ise ikamet ile ilgili YUKK’taki genel olarak yabancılar ba-

kımından geçerli olan hükümlerin uygulanması gerekecektir. Ayrıntılı bilgi için

bkz.: Baran Çelik, s.100-101.

164

2011’de 25, 2012’de 44 ve 2013’ün ilk 6 ayında 9 kişi olmak üzere toplam 78 Suriye

vatandaşının 12. maddede öngörülen hükümler çerçevesinde Türk vatandaşlığına

alındığı hususunda bilgi için bkz.: Aygün/Kaya, s.134.

165

İskân Kanunu uyarınca, Devlet eliyle iskân edilmelerini istememek şartıyla yurda

kabul edilenlere “serbest göçmen” (m. 3/e); özel kanunlarla yurt dışından getiri-

len ve bu Kanun hükümlerine göre taşınmaz mal verilerek iskânları sağlananlara

ise iskânlı göçmen denir (m. 3/f).Yine Kanuna göre bu göçmenler de Türkiye’ye

kabullerine göre, ‘münferit göçmen’ veya ‘toplu göçmen’ olarak sınıflandırılır.

166

Bkz.: Yukarıda s.19 vd.