Dergi 130

409

TBB Dergisi 2017 (130)

Neşe BARAN ÇELİK

mak ve Türk kültürüne bağlı olmak ve yerleşmek amacıyla Türkiye’ye

gelmektir (m.3/d).

167

Ayrıca Türk soyundan ve Türk kültürüne bağlı

bulunsa da sınır dışı edilenler ve güvenlik bakımından Türkiye’ye gel-

meleri uygun görülmeyenler göçmen olarak kabul edilmeyeceklerdir

(m.4). İskân Kanunu uyarınca münferit göçmen kabulü şu şekilde ger-

çekleşir: Türkiye’de yerleşmek isteyen Türk soyundan ve Türk kültü-

rüne bağlı bulunan kimselerden, Türk uyruklu ve Türkiye’deki birinci

veya ikinci derecede bir yakını tarafından referans verilen veya bulun-

dukları ülkedeki konsolosluk temsilciliklerimize bizzat müracaat eden

ve bu Kanun hükümlerine göre Dışişleri ve İçişleri bakanlıklarınca ya-

pılacak incelemelerden sonra uygun görülerek serbest göçmen vizesi

alanlar, Hükümetten hiçbir iskân yardımı istememeleri şartıyla İçişleri

Bakanlığınca serbest göçmen olarak kabul edilirler ve bu yolla gelecek-

lerin pasaportlarına gerekli açıklama yazılır (m.5). Yine Kanuna göre

bu kişiler, sınırlarımızdan girdikten sonra giriş noktalarındaki göçmen

kabul merkezlerinde sağlık, gümrük, idari ve nakil işlemleri tamam-

lanıncaya kadar misafir edilirler (m.8/1). Kanuna göre toplu göçmen

kabulü ise yabancı ülkelerle yapılan anlaşmalar gereğince Türkiye’ye

gelmek isteyen Türk soyundan ve Türk kültürüne bağlı kimselerin an-

laşma hükümlerine göre ve Dışişleri Bakanlığının teklifi üzerine Ba-

kanlar Kurulunca verilecek karar uyarınca İçişleri Bakanlığınca serbest

göçmen olarak kabul olunması yoluyla gerçekleşir (m.6). Hemmünferit

hem de toplu olarak kabul edilen göçmenler, sınırlarımızdan girdikten

sonra giriş noktalarındaki göçmen kabul merkezlerinde sağlık, güm-

rük, idari ve nakil işlemleri tamamlanıncaya kadar misafir edilirler

(m.8/1). Göçmenler, kendileri ve aile fertleri için “Vatandaşlığa Girme

Beyannamesi”ni imzalayarak iki yıl için geçerli olup, geçici kimlik bel-

gesi olarak kullanılacak “Göçmen Belgesi” almaya mecburdur (m.8/3).

İlgili maddeye göre bu belgede ayrıca göçmenin bu Kanunun hangi

maddesi uyarınca yurda kabul edildiği de belirtilir. Geçici koruma kap-

samına alınacak yabancıların Türkiye’ye kabul usulü göçmenlerden

farklıdır ve Geçici Koruma Yönetmeliğinde özel olarak düzenlenmiştir.

Öncelikle, geçici koruma bulmak amacıyla Türkiye’ye gelen yabancı-

ların Türkiye’ye kabul edilecekleri sınır kapıları ile sınır geçiş yerleri

167

Türk hukukundaki göç ve göçmen tanımının uluslararası literatür ve uygulamaya

nazaran daha dar kapsamlı olduğu yönünde bkz.: Bülent Çiçekli, Yabancılar Hu-

kuku, 4. Baskı, 2013, s.228.