Dergi 130

407

TBB Dergisi 2017 (130)

Neşe BARAN ÇELİK

konumuzu oluşturan istisnai haller kapsamında Türk vatandaşlığının

kazanılması yoluna başvurmalarına da şartlarını yerine getirebilme-

leri kaydıyla bir engel yoktur. Bu bağlamda, Suriye vatandaşlarının

TVK m.12/1-a bendi kapsamında yani Türkiye’ye sanayi tesisleri ge-

tiren veya bilimsel, teknolojik, ekonomik, sosyal, sportif, kültürel, sa-

natsal alanlarda olağanüstü hizmeti geçen ya da geçeceği düşünülen

kişilerden olmak kaydıyla istisnai haller kapsamında Türk vatandaş-

lığını kazanabilmeleri mümkündür. Ancak bu bent kapsamında Türk

vatandaşlığını kazanabilmeleri için ilgili bakanlıklarca haklarında

gerekçeli teklifte bulunulması, milli güvenlik ve kamu düzeni bakı-

mından engel teşkil edecek hallerinin bulunmaması gerekir. Aranan

şartları taşıyanlar İçişleri Bakanlığının teklifi ve Bakanlar Kurulunun

kararı ile Türk vatandaşlığını kazanırlar.

Ülkemizde bulunan Suriye vatandaşlarının geçici koruma statü-

leri devam ettiği sürece 2016’da yapılan yasal değişiklikle oluşturulan

TVK m.12/1-b bendi kapsamında istisnai yolla vatandaşlık kazanma-

sı ise kanaatimize göre mümkün değildir. UİK uyarınca zaten geçici

koruma sağlanan yabancılara Turkuaz Kart verilmeyeceği (m.11/6)

düzenlendiğinden, geçici korumadan yararlananların TVK m.12/1-b

bendi kapsamında Turkuaz Kart sebebiyle vatandaşlık kazanamaya-

cakları açıktır. TVK m.12/1-b bendi kapsamında yatırım sebebiyle va-

tandaşlık kazanabilmesi için de bu bent kapsamındaki yabancıların

TVK’nın YUKK m.31/1-j bendine yaptığı atıf sebebiyle kısa dönem ika-

met izni alması gerekmektedir. Geçici Koruma Yönetmeliğinde, geçici

korumadan yararlananlara Türkiye’de yasal kalış imkânı sağlamak

üzere verilen geçici koruma kimlik belgesinin YUKK’ta düzenlenen

ikamet izni ya da ikamet izni yerine geçen belgelere eşdeğer sayıl-

mayacağı, bu belgeye bağlı geçirilen sürenin ikamet izni toplamında

nılması, küçükler için evlat edilme ana/babalarından vatandaşlık kazanamayan

çocuklar için Türkiye’de doğma ya da evlilik içi Suriye vatandaşı anne ve Türk

babadan doğma ya da evlilik dışı doğmuşsa çocukla Türk vatandaşı olan baba

arasındaki hukuki soybağının kurulması yollarıyla Türk vatandaşlığını kazana-

bilir. Ancak evlenme dışındaki yollarla vatandaşlığa alınabilecekler söz konusu

yolların kendine özgü kıstasları sebebiyle azdır. Nitekim İçişleri Bakanlığı veri-

lerine göre, 2008-2013 yılları arasında evlilik yoluyla vatandaşlık kazanan Suri-

ye uyrukluların toplam sayısı 2543 olarak tespit edilmiştir, bkz.: Aygün Mesut /

Kaya Cansu,

‘

‘Yabancılar ve Uluslararası Koruma Hukukunda Kalıcı Bir Çözüm

Olarak Yerel Entegrasyon’’, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C.7 S.1

Y. 2016, s.134.