131

111

TBB Dergisi 2017 (131)

Güven SÜSLÜ

edilebilecek kesin ve yürütülmesi gerekli işlem özelliği taşıdığı,

iptali istemiyle açılan davanın esasının incelenmesi gerekirken,

davanın incelenmeksizin reddi yolunda verilen kararda hukuki

isabet bulunmadığı sonucuna varılarak kararın bozulmasına hük-

medilmiştir.

Danıştay’ın bu kararında belirtilen AİHS’nin 5. maddesinin birinci

fıkra e bendine yakından bakmak gerekirse, bendin uygulanma şartla-

rı, Avrupa İnsan Hakları Divanının Winterwerp/Hollanda kararı ile

açıklanmıştır. Karara göre, AİHS herhangi bir kişinin yalnızca fikir-

lerinin veya tutumunun belirli bir toplumda hâkim olan kurallardan

ayrılması sebebiyle tutuklanmasına izin vermemekte olup gerçek an-

lamda bir akli dengesizlik, yetkili ulusal bir makam önünde tarafsız

bir tıbbi bilirkişiliğe dayanılarak ispat edilmeli; bu dengesizlik tutuk-

lamayı haklı gösterecek nitelikte veya boyutlarda olmalı ve nihayet, bu

tutukluluk durumu, böyle bir dengesizliğin süregelmesi halinde, an-

cak geçerli usul ile uzatılabilmelidir. Son olarak kişinin hastanede tu-

tulmasının kanuna uygun yollarla gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

AİHM tarafından verilen Varbanov/Bulgaristan

kararında da,

ruhsal rahatsızlığı bulunduğu ve tehlikeli olduğu iddia edilen başvu-

ran hakkında, ölümle tehdit suçlaması ile ceza soruşturması açmaya

yeter sebep olup olmadığının tespiti için savcılıkça yapılan tahkikatta,

31.08.1995 tarihi ile 15.09.1995’ten sonra tam olarak belirlenemeyen bir

tarih arasında başvuranın hukuka aykırı olarak özgürlüğünden alıko-

nulduğu, söz konusu zamanda iç hukukta, savcılara, psikiyatrik bir

klinikte kapatılmayı emretme yetkisi veren bir düzenleme bulunmadı-

ğı ve bu durumun tek başına AİHS’nin 5/1-e bendinin ihlali için yeter-

li olduğu belirtilmiştir.

AİHM tarafından verilen bu kararlar çerçevesinde Danıştay ka-

rarına konu olayda Türk Medeni Kanunu’nda belirlenen ve yukarıda

zikredilen prosedüre uyulmadığından açıkça AİHS’ne aykırılık bulun-

duğu da söylenmelidir.

24.10.1979 tarih ve 6301/73 başvuru nolu karar

M. Aydoğan Özman, Avrupa İnsan Hakları Divanı’nın 1979 Yılında Verdiği

Kararlar,

AÜHF Dergisi,

C.35, S.1, 1978, s.138-139

05.10.2000 tarih ve 31365/96 başvuru nolu karar

“itemid”:[“001-58842”]} Erişim Tarihi:28.05.2017