131

117

TBB Dergisi 2017 (131)

Hasan DURSUN

şekilde ortaya konulabilmesi için öncelikle idare hukukunun konusu

ile “İdare” kavramının ne olduğunun organik ve “faaliyet” (işlevsel)

olarak somut bir şekilde ortaya konulması gerekmektedir.

Bu hususta hemen belirtmek gerekir ki idare hukukunun konusu-

nu, Devlet İdaresi, bir başka deyişle, kamu idaresi oluşturur. Bu bağ-

lamda özel sektör idarelerinin, örneğin, bir şirket, vakıf veya dernek

yönetimleri, idare hukukunun uğraş ve konusu dışında kalır.

İdare hukukunun konusundan anlaşılacağı üzere organik anlam-

da idare; yasama ve yargı organları dışında, başında münferit bakan-

ların yer aldığı ve Devlet tüzelkişiliğini temsil eden merkezi idare ile

belirli yörelerin mahalli ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurulan mahalli

idareleri ve belirli idari hizmetleri yürütmek üzere oluşturulan öteki

kamu tüzelkişilerini kapsamaktadır.

Faaliyet veya işlevsel anlamda

idare ise yasama ve yargı fonksiyonları ile yürütme organının salt si-

yasal nitelikli faaliyetleri

dışında, Devletin günlük toplumsal gereksi-

nimleri karşılamak amacıyla yürüttüğü bütün kamusal faaliyetlerden

oluşmaktadır.

Yapılan bu faaliyet veya işlevsel anlamda idare tanımının Mark-

sistler tarafından benimsendiği düşünülmemelidir. Nitekim Marksiz-

min ana kurucuları olan Marx ve Engels, günümüze kadar ki bütün

toplumların tarihinin bir sınıf savaşımları tarihi olduğunu, özgür in-

san ile köle, patrisyen ile pleb, bey ile serf, lonca ustası ile kalfa, tek bir

sözcükle, ezen ile ezilenin birbirleriyle sürekli karşı karşıya geldiğini,

kesintisiz olarak kimi zaman örtük, kimi zaman açık bir savaş halinde

her seferinde ya toplumun tümüyle devrimci bir dönüşmesiyle ya da

savaşan sınıfların birlikte mahvolmalarıyla sonuçlanan bir savaş sür-

dürdüklerini ifade etmektedirler.

Günday, s. 3.

Günday, s. 10. Özyörük ise oldukça kısa bir tanımlama yaparak; yasama ve yargı

dışındaki tüm devlet kuruluşlarının organik veya yapısal anlamda “idare” kavra-

mı içerisine altlanılabileceğini belirtmektedir. Bkz. Özyörük, s. 46.

Yasama ve yargı fonksiyonları ve yürütme organının salt siyasal nitelikli faaliyet-

leri hakkında ayrıntılı bilgi için bkz. Günday, s. 10-14.

Günday, s. 4, Özyörük, s. 53.

K. Marx ve F. Engels, Komünist Manifesto ve Komünizmin İlkeleri, Sol Yayınları,

[K. Marx ve F. Engels’in Manifest der Kommunistischen Partei (1848) adlı yapıtını

İngilizcesinden (Manifesto of the Communist Party, 1888) ve Engels’in (Principles

of Communism, 1847) adlı yapıtını Türkçeye çeviren; Muzaffer Erdost] Sol Yayın-