131

ANA İLE EVLİLİK DIŞINDA DOĞAN ÇOCUK

ARASINDAKİ İLİŞKİYİ DÜZENLEYEN

TÜRK MEDENİ KANUNU HÜKÜMLERİNİN

DEĞERLENDİRİLMESİ

EVALUATIONS ON THE TURKISH CIVIL CODE PROVISIONS

REGULATING THE RELATIONSHIP

BETWEEN THE MOTHER AND HER NATURAL CHILD

Gamze TURAN BAŞARA*

Özet:

TMK’nun 337/I. maddesine göre, evlilik dışında doğan

çocuğun velayeti anada olup sonradan çocukla baba arasında soy-

bağının kurulması, ananın tek başına velayet hakkına sahip olmasını

etkilemez. Buna karşılık çocuğun soyadının değişmesine sebep olur.

Evlilik dışı doğan çocuk, babayla arasında soybağı ilişkisi kurulmuşsa

babanın, kurulmamış ise ananın soyadını alır. Böyle bir durumda vela-

yet hakkı sahibi ana ile çocuğun soyadının farklı olması sonucu ortaya

çıkacak olup bunun, günlük yaşamda başta velayet hakkının ispatı ol-

mak üzere bir takım zorluklara sebebiyet vermesi muhtemeldir.

Konuya ilişkin olarak üzerinde durulması gereken bir diğer hu-

sus, çocuğun herhangi bir sebeple kendisini doğuran kadın dışında

başka bir kadının nüfus kütüğüne kaydedilmiş olması halidir. Bu du-

rumda çocuğu doğuran kadın ile çocuk arasındaki soybağının tespi-

tine yönelik davada, kadın genetik incelemeye rıza göstermez ise

TMK’nun 284/b.2. maddesinin mi, yoksa söz konusu maddeye göre

daha ağır sonuçlar içeren HMK’nun 292/I. maddesinin mi uygulana-

cağı sorusu gündeme gelmektedir.

Anahtar kelimeler:

Evlilik Dışı Çocuk, Soyadı, Soybağı, Velayet

Abstract:

According to the Article 337/I of the Turkish Civil

Code (TCC), the custody of the natural child belongs to his/her mot-

her; and establishment of paternity subsequently between the fat-

her and his child does not affect the fact that the mother has the

right to custody by herself. The establishment of paternity between

the father and his child does not affect the fact that the mother has

the right to custody by herself; however, this causes replacement

of the child’s surname. The natural child shall acquire the surname

of the father if the paternity relationship is established between the

natural child and the father, and the natural child shall acquire the

surname of the mother if the paternity relationship is not establis-

hed (TCC Art. 321). In this case, the surname of the mother who has

the right to custody and the surname of her child will consequently

Yrd. Doç. Dr., Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Anabilim

Dalı Öğretim Üyesi.