131

215

TBB Dergisi 2017 (131)

Gamze TURAN BAŞARA

dışında doğan çocuk ile baba arasında soybağı ilişkisi tesis edilmişse

babanın, edilmemişse ananın soyadını almaktadır.

Esasında bu sonuç

mantıksal bir zorunluluktur. Çünkü bu durumda çocuğun, soyadını

alabileceği hukuken tanınan başka bir kişi de bulunmamaktadır.

Evlilik dışı doğan ve baba ile soybağı ilişkisi tesis edilmemiş olan

çocuğun ananın soyadını alması, ananın velayet hakkına sahip olma-

sına bağlı olmadığından,

velayet kaldırılmış olsa bile çocuk ananın

soyadını alır.

TMK’nun 321. maddesinden, soyadının kazanılması hususunda

soybağı esasının kabul edildiği anlaşılmaktadır.

Bunun sonucu ola-

rak, doğumla kazanılan soyadı, dayanağını oluşturan soybağı ilişki-

Öztan, Aile Hukuku, s. 1013; M. Kemal Oğuzman/ Özer Seliçi/Saibe Oktay-Öz-

demir, Kişiler Hukuku, 15. Bs., İstanbul, 2015, s. 109; Serap Helvacı, Gerçek Ki-

şiler, 4. Bs., İstanbul, 2012, s. 171; Burak Özen, “Soyadının Soybağı Yoluyla Ka-

zanılması ve Bu Yolla Kazanılan Soyadında Değişiklik Yapılması”,

MÜHF-HAD,

C. 16, S. 3-4, İstanbul, 2010, s. 172; Mehmet Beşir Acabey, Soybağı, İzmir, 2002, s.

284; Süleyman Mortaş, “Evlenen Kadın İle Velayeti Kadına Bırakılan Çocuğun

Soyadının Belirlenmesinde “Kocanın Soyadı” Parametresi”,

GÜHFD

, C. XX, Sy.

2, Ankara, 2016, s. 317; Ayça Akkayan Yıldırım, “Evlilik Dışı Çocuğun Soyadı ve

02.07.2009 Tarih 2005/114 E. 2009/105 K. Sayılı Anayasa Mahkemesi Kararının Bu

Bağlamda Değerlendirilmesi”, Prof. Dr. Rona Serozan’a Armağan, C. I, İstanbul,

2010, s. 81; Mustafa Aysal, “Velayet Hakkı Kapsamında Çocuğun Soyadı Deği-

şikliği”, Medeni Kanun’un ve Borçlar Kanunu’nun 90. Yılı Uluslararası Sempoz-

yumu (1926’dan Günümüze Türk-İsviçre Medeni Hukuku), Ankara, 2017, s. 351;

Ömer Uğur Gençcan Aile Hukuku, Ankara, 2011, s. 1477; Tuba Birinci Uzun, “Aile

Soyadı Çıkmazı, Anayasa Mahkemesi’nin Çocugun Soyadının Velâyeti Kendisine

Bırakılan Annesi Tarafından Değiştirilmesi Hakkındaki 25 Haziran 2015 Tarihli

ve 2013/3434 Başvuru Sayılı Kararının İncelenmesi”,

Ankara Barosu Dergisi

, Sy. 4,

Ankara, 2016, s. 107. YHGK., 13.03.2015 T., 18-1755 E., 1039 K.

Serkan Ayan, “Anayasa Mahkemesi Kararları ve Çocuklar ile Kadının Soyadına

İlişkin Değişiklik Tasarısı Taslağı Işığında Soyadının İlk Kez Edinilmesi, Kendi-

liğinden Değişmesi ve Değiştirilmesi”,

GÜHFD

, C. XVI, Sy. 4, Ankara, 2012, s.

30; Mehmet Gökhan Pehlivan, “Soyadı Kavramı ve Küçüklerin Soyadı İle Velayet

Hakkı Arasındaki İlişkinin Yargı Kararları Işığında Değerlendirilmesi”,

Uyuşmaz-

lık Mahkemesi Dergisi

, Serdar Özgüldür Armağanı, Sy. 7, Ankara, 2016, s. 803.

Hegnauer, BK, Art. 270, N. 30.

Ayan, s. 30.

Yargıtay da kararlarında çocuğun soyadını kazanmasında, soybağının belirle-

yici unsur olduğuna işaret etmiştir (Y. 18. HD., 26.11.2015 T., 2159 E., 17250 K.;

14.03.2013 T., 14696 E., 3922 K.).

Kanuni düzenlemeler yönünden soyadı, soybağının velayet hakkına bağlı olma-

yan hükümlerinden olmakla birlikte, Anayasa Mahkemesi çocuğun soyadının

belirlenmesini velayet hakkı kapsamında değerlendirmektedir. (AYM, 08.12.2011

T., 119 E., 165 K.; 25.06.2015 tarihli ve 2013/3434 Başvuru Sayılı 2. Bölüm ve

11.11.2015 tarihli 2013/7979 Başvuru Sayılı Genel Kurul Kararı).