131

Disiplin Soruşturmalarında Memurun Akıl Sağlığının, Alkol Alıp Almadığının Rızası Olmaksızın...

bozan hukuka aykırı fiiller olduğunu, disiplin suçunu oluşturan dav-

ranışların ise sınırlı bir topluluk içinde kabul edilmiş olan düzen ku-

rallarına aykırı davranış olduğunu, suç ile disiplin suçu arasındaki bu

temel farkın, suçun müeyyidesini uygulayacak otorite bakımından da

ayrım getirdiğini ve bir suçun cezası Devlet tarafından verildiği hal-

de, disiplin cezasının yerine göre kamu otoritesi, yarı kamusal veya

tamamen özel nitelikteki kuruluşlar tarafından verilebileceğini, devlet

ceza verirken yargı tasarrufunda bulunduğu halde disiplin suçlarının

müeyyidesinin idari makamlarca ve idari tasarruf konusu olan karar-

larla sağlanacağını, suç ile disiplin suçu arasında zorunlu bir bağımlı-

lık bulunmadığını, nitekim 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun

131. maddesinin 1. fıkrasına göre aynı olaydan dolayı memur hakkın-

da ceza mahkemesinde kovuşturmaya başlanmış olmasının, disiplin

kovuşturmasını geciktirmeyeceğini, bunun anlamının ise, ceza ve

disiplin kovuşturmalarının ilke olarak birbirinden bağımsız olmaları

olduğunu, memurun hukuka aykırı fiili dolayısıyla hakkında ceza ko-

vuşturması yapılmakla beraber disiplin kovuşturması yapılmayabile-

ceğini, yine ceza mahkemesinin beraat kararına rağmen memur hak-

kında disiplin kovuşturması yapılarak disiplin cezası verilebileceğini,

suçun birinci unsurunun, yapılan hareketin kanundaki tarifine uygun

olması olduğunu ve bu sonuca varabilmek için suçların kanunda teker

teker gösterildiğini ve tarif edildiğini, disiplin cezalarında ise, bu ku-

ralın geçerli olmayabileceğini, yani, ceza hukukunda suçu belirleyen

hükümlerin suçta kanunilik ilkesine tâbi olduğu halde disiplin cezası-

nı gerektiren fiiller hakkında kanunilik ilkesi uygulanmayacağını ifa-

de ederek disiplin suç ve cezalarının kanun hükmünde kararname ile

düzenlenme yasağı dışında olduğunu belirtmişlerdir.

“Disiplin suçları” yönünden kanunilik ilkesinin geçerliliği konu-

sunda belirtilen Anayasa Mahkemesi kararında da görülen doktrin-

de de söz konusu olup, bir görüşe göre, disiplin suçu teşkil edecek

bütün fiillerin eksiksiz bir listesini yapmanın olanaksızlığı karşısında,

disiplin hukukunda “Kanunsuz suç olmaz” ilkesi geçerli değildir.

Gözler, s.683; Gözler, disiplin suçlarında kanunilik ilkesinin istisnası olarak me-

muriyetten çıkarma cezasını gerektiren halleri kabul etmekte ve bu görüşüne da-

yanak olarak da anayasanın 13. maddesinde yer alan “Temel hak ve özgürlüklerin

kanunla sınırlanması gerekliliğini düzenleyen kuralı ileri sürmektedir. Memurlu-

ğa girme bir temel hak ve özgürlük olduğuna göre memuriyetten çıkarma disiplin